همراه داشتن پوشاک گرم و مناسب، یکی از نکات اصلی کوهنوردی در زمستان است.
به طور کلی، استفاده از:
- پوشاک و کفش مناسب
- همراه داشتن تغذیه کافی و اصولی
- اجتناب از صعود انفرادی
- خودداری از صعود در شرایط جوی نامناسب
- اجتناب از عزیمت به مسیرهای ناشناخته و بیراهه
- اطلاع رسانی به خانواده ها در طول مسیر و زمان صعود
- هماهنگی و اعلام برنامه و زمان بندی با هیات کوهنوردی استان یا شهرستان
- همراه داشتن شماره تماس نیروهای امدادی و انتظامی منطقه
از مواردی است که من در روزهای زمستانی به کوهنوردان توصیه می کنم.
لباس کوهنوردی در زمستان
همراه داشتن پوشاک گرم و مناسب، یکی از نکات اصلی کوهنوردی در فصل زمستان است. سر و پا دو عضو مهم اند که محافظت از آن ها ضروری است. حتما باید یک جوراب ضخیم، ترجیحا از نخ های طبیعی، بپوشیم چرا که پوشیدن دو جفت جوراب روی هم کار مناسبی نیست زیرا عرق پا دیرتر جذب می شود و تاول به وجود می آید. علاوه بر جوراب های مناسب کوهنوردی زمستانی، باید یک جفت کفش مناسب کوهنوردی هم بپوشیم که توانایی مقاومت روی برف و یخ را داشته باشد و لایه شوک گیر و عاج کفش بتواند از لیز خوردن ما جلوگیری کند و در عین حال، گرم و سبک باشد.
دستکش مناسب و ضدآب و کلاهی را که سر و گوش ها را گرم نگه می دارد، نباید فراموش کنیم. لباس نیز باید مناسب کوهنوردی در زمستان باشد. صورت و چشم ها را باید به وسیله پوشش های مخصوص صورت و عینک های مخصوص کوهنوردی در زمستان بپوشانیم تا دچار برف کوری نشویم.
تغذیه کوهنوردان در زمستان
در فعالیت کوهنوردی هیچ سفارش استانداردی مبنی بر نوع تغذیه کوهنوردان وجود ندارد و مهم ترین اصل، ذایقه فرد در ارتفاع است. اما در فصل زمستان باید از غذاهایی استفاده کرد که افت دمای بدن را به حداقل می رسانند و انرژی زا هستند مانند شیر گرم و عسل.
استفاده از آب کافی و فراوان به همراه مولتی ویتامین ها، خوردن غذاهای مایع و نرم، استفاده از مواد قندی و انرژی زا و استفاده از نمک در طول برنامه های کوهنوردی که در ایجاد تعادل الکترولیتی بدن نقش به سزایی دارد و از بروز خستگی و کوفتگی مفرط عضلات پیشگیری کند، مصرف انواع سبزی ها و میوه های تازه و کمپوت شده که از بروز مشکلات گوارشی جلوگیری کند توصیه می شود.
در صورت بروز آلکالوز تنفسی در حین صعود که ناشی از تنفس های سریع و عمیق است، استفاده از مواد ترش بسیار کمک کننده است. در ارتفاعات نباید از قهوه، الکل و چای سبز استفاده کرد و بهتر است مخلوطی از دو سوم آب و یک سوم از انواع آب میوه را جایگزین آنها کنیم. اما به طور کلی با توجه به ارتفاع محیط، انرژی متوسط مورد نیاز یک کوهنورد با وزن 70 کیلوگرم حدود 3500 تا 5000 کیلوکالری است که 60 تا 70 درصد این انرژی را باید از کربوهیدرات ها، 20 تا 25 درصد آن را از چربی ها و 15 تا 20 درصد را نیز از پروتئین ها تامین کرد.
تجهیزات کوهنوردی در زمستان
برای برف کوبی در سطوحی با شیب کمتر از 20 درجه از باتوم اسکی و برای شیب های با بیش از 20 تا 25 درجه از کلنگ استفاده می شود. در شیب های کم و مسطح، حجم برف بسیار زیاد می شود و استفاده از باتوم معقول تر است ولی در شیب های زیاد، کلنگ که وظیفه اصلی آن ترمز در هنگام سر خوردن است، از سقوط جلوگیری می کند.
در فصل زمستان احتمال سقوط بهمن هم وجود دارد پس حتما لازم است نخ بهمن یا در صورت امکان، زنده یاب همراه داشته باشیم. البته نخ بهمن در ایران رواج بیشتری دارد و وسیله موثری است. این وسیله طنابی با قطر حدود 5 میلی متر است که سطح آن درجه بندی شده تا بتوان فهمید که بهمن زده در چه فاصله ای از امدادگران مدفون شده است. قطب نما نیز حتما باید همراه تان باشد.
سوت برای پیام دادن به دیگران هنگام مه و برف (سوت های موسوم به پیش آهنگی که مانند استوانه داخل آن خالی است و یخ نمی زند)، پیچ های یخ، کرامپون، چکش و یخ شکن، چراغ قوه، فلاسک مناسب با روکش، پریموس، عینک زمستانی دارای حفاظ دور چشم برای جلوگیری از نفوذ باد و بوران، نیم متر طناب، چادرهای ارتفاع و کیسه خواب مناسب زمستان وسایلی هستند که در کوهنوردی زمستانی باید همراه تان باشد.
اگر در کوهستان دچار حادثه شدیم چه کنیم؟
اگر در کوهستان دچار حادثه شدید، خونسرد باشید، آموزش لازم را ببینید و از کوهنوردی انفرادی در فصل زمستان پرهیز کنید. حتی الامکان در فصل زمستان از رفتن به ارتفاعات زیاد خودداری شود. اما اگر شما کوهنوردان آموزش هم دیده باشید باید نکات ایمنی را رعایت کنید و هشدارهای سازمان هواشناسی را جدی بگیرید.
