با ثبت جهانی دره خرم آباد، سطح گردشگری لرستان به طور قابل توجهی ارتقاء می یابد. ثبت جهانی دره خرم آباد؛ افتخاری تازه برای میراث تاریخی ایران.
دره خرم آباد، یکی از اسرار آمیز ترین و کهن ترین زیستگاه های بشر، سرانجام پس از ماه ها بررسی کارشناسی و پیگیری های ملی و استانی، به ثبت جهانی رسید.
این موفقیت، تنها یک رویداد نمادین در عرصه فرهنگ نیست، بلکه نمودی روشن از توانمندی ایران در ارائه گواه هایی از پیشا تاریخ به جهان امروز است؛ مسیری که از دل غارهای رازآلود لرستان تا تالار اجلاس یونسکو در پاریس امتداد یافت.
در دوره ای که میراث فرهنگی به یکی از سرمایه های کلیدی توسعه پایدار، دیپلماسی فرهنگی و اقتصاد گردشگری تبدیل شده، ثبت جهانی دره خرم آباد، الگویی برای هم افزایی نهادها، مدیریت علمی و بهره برداری فرهنگی است.
این ثبت، نه تنها لرستان را در نقشه جهانی میراث بشری تثبیت کرد، بلکه پیام آور این حقیقت شد که میراث ما، حرف هایی برای گفتن به تاریخ و آینده دارد.
ثبت جهانی دره خرم آباد یکی از بزرگ ترین افتخارات فرهنگی ایران در سال های اخیر است. ثبت جهانی دره خرم آباد، نتیجه پیگیری های شبانه روزی کارشناسان، پژوهشگران، مدیران و مردم استان است. این موفقیت فقط یک اتفاق تقویمی نیست، بلکه ثمره همدلی، انسجام و احترام به اصالت فرهنگی منطقه است.
به گفته این باستان شناس، محدوده پیشنهاد شده به یونسکو با عنوان «دره خرم آباد» از تنگ شبیخون و «غار کلدر» در شمال تا «غار کنجی» در جنوب و «غار یافته» در غرب گسترده شده است و مساحتی بالغ بر ۴۱۴ هکتار عرصه و حریم بیش از ۷۰۰۰ هکتار را شامل می شود.
غار گیلوران یکی از آثار ملی ثبت شده ایران در خرم آباد در استان لرستان است که قدمت آن مربوط به پارینه سنگی جدید است و در تاریخ ۱۳۸۱/۰۵/۰۸ به شماره ثبت ۵۹۷۱ در مجموعه آثار تاریخی ایران ثبت شده. این اثر با ۱۶ متر عمق و ۱۷ متر عرض در جنوب غربی دره خرم آباد قرار دارد
غارهای پیش از تاریخ دره خرم آباد که وارد فهرست میراث جهانی یونسکو شده اند، شامل کلدر، یافته، کنجی، گیلوران، قمری و پناهگاه صخره ای گر ارجنه است. این غارها شواهد ارزشمندی از زندگی مستمر انسان های نئاندرتال و دوره های مختلف پیش از تاریخ (پارینه سنگی) به قدمتی بیش از ۶۰ هزار سال را در خود جای داده اند.
پرونده در شهریور ۱۴۰۲ به یونسکو ارسال شد، بازدید ارزیابی کنندگان ایکوموس در شهریور ۱۴۰۳ انجام گرفت و با دریافت رأی مثبت این نهاد مشورتی در خرداد ۱۴۰۴، مسیر برای ثبت جهانی هموار شد تا اینکه در بیستم تیرماه ۱۴۰۴، دره خرم آباد در چهل و هفتمین نشست رسمی یونسکو به صورت رسمی به ثبت جهانی رسید.
ثبت جهانی دره خرم آباد افتخار بزرگی برای مردم لرستان و ملت ایران است. این موفقیت نتیجه تلاش های بی وقفه، رایزنی های دیپلماتیک، و هماهنگی بین نهادی در سطوح مختلف است.
دره خرم آباد، نه تنها به عنوان یک محوطه باستانی، بلکه به عنوان گنجینه ای فرهنگی و زیست محیطی، ظرفیت بی نظیری برای توسعه گردشگری پایدار، جذب سرمایه گذاری و ایجاد اشتغال دارد. امروز، خرم آباد دیگر یک شهر تاریخی نیست؛ یک مقصد جهانی است.
این ثبت جهانی، بازگویی داستان حیات بشر (قدمت بیش از ۶۰ هزار سال) است؛ نه فقط تاریخ یک منطقه. این دره، سندی زنده از تمدن انسانی در ایران و جهان است. ثبت جهانی دره خرم آباد نشانه بیش از ۶۰ هزار سال اصالت فرهنگی خرم آباد است. ما از این پس باید شهری در تراز جهانی بسازیم. برای همین، بسته های تشویقی برای سرمایه گذاران گردشگری از جمله حمایت ۸۰ درصدی از ساخت هتل های چهار ستاره و احداث رایگان هتل های پنج ستاره تهیه شده است.
در همین رابطه بخوانید: غار کَلْماکَره لرستان | کوگان شگفت انگیزترین غار دست ساز لرستان
ثبت جهانی غارهای پیشاتاریخی خرم آباد، از نظر علمی، فرهنگی و اقتصادی، گامی بلند در ارتقاء جایگاه میراث ایران است. این ثبت، نه تنها دستاوردی علمی، بلکه فرصتی بزرگ برای بازتعریف نقش لرستان در نقشه گردشگری جهانی است.
از فرصت ثبت جهانی باید برای جذب توریست فرهنگی، رشد آموزش محلی، توسعه زیرساخت های پژوهشی، افزایش اشتغال و ارتقاء هویت فرهنگی بهره برد. خرم آباد می تواند به الگوی جهانی در توسعه پایدار مبتنی بر میراث تبدیل شود.
مردم نقش محوری در ثبت جهانی ایفا کردند. اکنون نوبت مسئولان شهری و استانی است که با توسعه شهری هوشمند و زیرساخت های گردشگری، پاسخ گوی این افتخار ملی باشیم.
غار کلدر در پنج کیلومتری شمال شهر خرم آباد به شماره ۱۸۷۹۶ در فهرست آثار غیر منقول کشور به ثبت رسیده است
ثبت جهانی دره خرم آباد، آغاز راهی است که از دل تاریخ، به سمت آینده ای روشن و فرهنگی می رود. این ثبت، نماد وحدت، مدیریت علمی و باور به توانمندی های داخلی در معرفی غنای تمدنی ایران به جهان است. اکنون خرم آباد نه فقط پایتخت باستان شناسی زاگرس، بلکه یکی از قطب های جهانی میراث بشر است.
اگر این فرصت با برنامه ریزی علمی، زیرساخت های پایدار، حمایت اجتماعی

و دیپلماسی فرهنگی همراه شود، دره خرم آباد می تواند به الگویی از توسعه گردشگری فرهنگی در ایران و منطقه تبدیل شو.
ایران نشان داد که حتی از دل کوه ها و غارها، می توان جهانی شد؛ اگر اراده، همدلی و علم در کنار هم باشند.
ایران تا پیش از این، ۲۸ اثر تاریخی و طبیعی را در یونسکو ثبت جهانی کرده بود، که شامل چغازنبیل، تخت جمشید، میدان نقش جهان اصفهان، تخت سلیمان، چشم انداز فرهنگی ارگ بم، پاسارگاد، گنبد سلطانیه، سنگ نبشته بیستون، مجموعه آثار رهبانی ارامنه، سازه های آبی شوشتر، بازار تاریخی تبریز، آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی، باغ ایرانی، مسجد جامع اصفهان، برج گنبد قابوس، کاخ گلستان، شهر سوخته، چشم انداز فرهنگی میمند، شوش، قنات ایرانی، دشت لوت، شهر تاریخی یزد، چشم انداز باستان شناسی ساسانی منطقه فارس، جنگل های هیرکانی، راه آهن سراسری ایران، چشم انداز فرهنگی اورامانات، کاروانسراهای تاریخی ایران و هگمتانه است. با ثبت دره خرم آباد، تعداد میراث جهانی ایران به ۲۹ اثر رسید.









