وسواس فکری؛ اختلالی با ریشه در ترس و اضطراب می باشد که موجب تکرار غیرارادی اعمال روزانه و افکار وسواسی میشود.
افکار شخصی که درگیر این اختلال است به طور معمول حول محور یک موضوع خاص میچرخد و وی اختیاری برای کنترل افکار خود ندارد. به عنوان مثال مدام نگران ابتلا به بیماری یا از دست دادن سلامتیاش است و به شکل مصرانهای به انجام آزمایشهای پزشکی میپردازد.
این بیماری علایم متعددی دارد. افکار آزاردهندهای مانند تحت تعقیب و توطئه قرار گرفتن، دعای افراطی و تکرار کلمات در سکوت، چندین بار انجام اعمال روزانه از قبیل باز و بسته گذاشتن شیرگاز یا درب منزل، شستوشوی مکرر دست و پا و … از جمله علایم آن است. البته خود شخص نیز از این وضعیت ناراضی بوده و شکایت میکند.
متاسفانه این افکار و اعمال تا حدودی اجباری بوده و فرد اختیار و توانایی کنترل آنها را ندارد. در واقع وی با پرداختن به این افکار و انجام اعمال تکراری به شکل کاذب از اضطراب خود کاسته و احساس آرامش میکند، اما همین افراد در مراجعه به روانشناسان در شرح حال خود مینویسند که نمیتوانند شرایط روحی خود را مدیریت کنند.
بر اساس علم روانپزشکی، اگر ذهن شخصی طی 24 ساعت از شبانهروز تنها یک ساعت درگیر تفکرات وسواسی و تکراری باشد، مشکوک به اختلال وسواس فکری است. معمولا این افکار منجر به شرطی شدن شخص و در نهایت تبدیل به رفتار میشود. این در حالیست که این تکانهها و تصورات عود کننده بوده و در طول دوره بیماری فرد میداند که دچار افکار افراطی است.
متاسفانه این اختلال اضطرابی در کارکرد شغلی، تحصیلی و فعالیتهای اجتماعی فرد تاثیر سوء میگذارد و این گونه افراد باید حتما در نظر داشته باشند از آنجاکه قدرتی برای کنترل افکار خود ندارند، مجبورند در کنار روان درمانی از مکملهای دارویی نیز استفاده کنند.
منبع: سلامانه