آشنایی با جنگیش چوکوسو (قله پوبدا)

توسط

قله پوبدا Pobeda Peak مرتفع ترین کوه رشته کوه تیان شان است و در مرز قرقیزستان – چین، در کاکشال تو Kakshaal Too، مرتفع ترین قسمت تیان شان، در جنوب شرق دریاچه ایسیک کول Issyk Kul واقع شده است.

اسامی قله

نام رسمی این کوه به زبان قرقیزی جنگیش چوکوسو Jengish Chokusu به معنای “قله پیروزی” است، نام روسی آن Pik Pobedy (یا قله پوبدا) به همین معنی است. در زبان اویغور، Tömür نامیده می شود که نام رسمی این کوه در چین هم همین نام است. نام چینی Tuōmù’ěr Fēng ،托木尔峰، ترکیبی از کلمه اویغور tomur، به معنی “آهن” و کلمه چینی feng به معنی “قله” است.

پوبدا یا “جنگیش چوکوسو” به معنای “قله پیروزی” با ارتفاع 7439 متر

ویژگی ها

جنگیش چوکوسو (7439 متر) توده ای سنگی با چندین قله در امتداد یال طویلش است. تنها قله اصلی آن بالای 7000 متر ارتفاع دارد. این کوه در 16 کیلومتری جنوب غرب خان تنگری (7010 متر) قرار دارد، که یخچال انگیلچک (اینیلچک) جنوبی این دو را از هم جدا می کند، این یخچال مکانی است که کمپ های اصلی برای هر دو کوه معمولا در آنجا برپا می شوند. توده سنگی با زاویه 90 درجه به سوی یخچال ها پیش می رود و این یخچال ها به درون سه دره کوهستانی واقع در شمال (قرقیزستان) سرازیر می شوند و همگی در نهایت به یخچال انگیلچک، بزرگ ترین یخچال واقع در تیان شان می ریزند. قله اصلی آن معمولا از یخچال زوزدوچکا Zvozdochka (کلمه روسی به معنای ستاره کوچک) صعود می شود که بر اثر سنگ های جنگیش چوکوسو به رنگ قرمز در آمده است.

به لحاظ اداری، سمت قرقیزستان کوه در منطقه آق سو استان ایسیک کول و سمت چینی کوه، در ایالت ونسو استان آق سو منطقه خودمختار اویغور سین جیانگ قرار دارد.

جنگیش چوکوسو مرتفع ترین کوه در قرقیزستان است. این کوه شمالی ترین سنگ 7000 متری جهان را دارد و زمین شناسان آن را شمالی ترین کوه 7000 متری می دانند. چون کوه ها اغلب دارای کلاهک های یخی بر روی قله سنگی هستند، کوهنوردان خانتنگری را دومین قله مرتفع تین شان می دانند. یخچال انگیلچک (اینیلچک) جنوبی و یخچال های آن کل سمت شمال قله جنگیش چوکوسو را اشغال می کنند. این یخچال که در حال حاضر 62 کیلومتر طول دارد، چهارمین یخچال طولانی خارج از مناطق قطبی جهان است.

کمپ های برپا شده در جنگیش چوکوسو (پوبدا) واقع در منطقه تیان شان

تاریخچه

با وجود اینکه جنگیش چوکوسو بیش از 400 متر بلندتر است، بر این باور بودند که خانتنگری، قبل از مساحی سال 1946 جنگیش چوکوسو، مرتفع ترین قله در این رشته کوه است. اولین صعود مورد تایید به این کوه در سال 1956 توسط تیم ویتالی آبالاکوف بود هر چند گزارش های بدون پشتیبانی از تلاش موفق سال 1939 هم وجود دارد. نام این کوه کوتاه زمانی پس از پیروزی اتحاد جماهیر شوروی سابق در جنگ جهانی دوم به قله پیروزی (پوبدا) تغییر داده شد. اکسپدیشن چینی در سال 1977 آن را از سمت چین صعود کرد. در کتابچه اکسپدیشن ذکری از اولین صعود روس ها نشده است و این برداشت را می دهد که صعود چینی ها اولین صعود بوده است. اولین صعود زمستانی قله توسط والری خریچتچاتی Valery Khrichtchatyi در فوریه سال 1990 انجام شد.

قله پوبدا در تحقیقات جغرافیایی 1943 کشف شد. اما تا سال 1956 صعود موفقی بر روی آن انجام نشد و اکثر تلاش های انجام شده تا آن زمان پایان غم انگیزی داشت. اولین صعود موفق توسط آبالاکف در تیمی حرفه ای به سرپرستی اروخین در سال 1956 انجام شد.

پوبدا می تواند قله ای وحشی و خطرناک باشد زیرا عموما با ابرهایی ضخیم پوشیده شده است. حتی در حالیکه هوای نسبتا خوبی در منطقه حکمفرما باشد طوفان و کولاک های سهمگین از صحرای تالکا ماکان می وزد که این موضوع نیز قابل پیش بینی نیست. قله پوبدا در سال 1378 و قله خانتنگری در سال 1381 توسط کوهنوردان پر تلاش تیم ملی امید ایران صعود شده است.

نمایی از کمپ کوهنوردان در دامنه کوه پوبدا

صعود به قله پوبدا

تا کنون 8 مسیر بر روی پو بدا مشخص شده است. بیش ترین صعودهای این قله از طریق یخچال اینچلک جنوبی صورت می گیرد و مشکل ترین مسیر جبهه شمالی محسوب می شود. بدین ترتیب که در ابتدا با پیاده روی 15 کیلومتری در میان یخچال های اینچلک جنوبی و یخچال zvezdochka خود را به ابتدای دیواره شمالی رسانیده و با صعود از گذرگاه Dikiy می بایستی به قله پوبدا غربی به ارتفاع 6918 متر صعود کرده و کمپ صعود نهایی را در ارتفاع 7000 متری برپا کرد و در نهایت با یک تراورس 4 کیلومتری به قله رفیع رشته کوه تیان شان دست یافت.

مسیرهای صعود به قله پوبدا
مسیر شمالی صعود به قله پوبدا

روز شمار صعود به قله پوبدا

معمولا برنامه ریزی برای صعود به قله پوبدا از ایران به شکل زیر برنامه ریزی می شود:

روز اول: ورود به فرودگاه آلماتی یا بیشکک. حرکت زمینی در حدود 280 کیلومتر BC کارا کارا در ارتفاع 2200 متر. اقامت در چادرهای راحت و مجهز بعد از یک سفر طولانی.

روز دوم: هم هوایی، راهپیمایی سخت “hikinig’ به قلل مجاور (که بلندترین آنها دارای ارتفاعی 4059 متر است).

روز سوم و چهارم: پرواز چارتر هلیکوپتر (25 دقیقه) به بلای BC، یخچال اینلچک INCYLCHEK جنوبی.

روز پنجم تا بیست و پنجم: دوره زمانی صعود به قله پوبدا.

روز بیست و هفتم: پرواز چارتر برگشت با هلیکوپتر BC کارا کارا.

روز بیست و هشتم: حرکت زمینی به آلماتی یا بیشکک، اقامت در هتل، دیدن جاذبه های تاریخی شهر، فرهنگ عامه و انجام خرید و سوغات.

روز بیست و نهم: انتقال به فرودگاه و پرواز به ایران. اتمام تور.

گفتنی است؛ قله پوبدا یکی از 5 قله ای است که کوهنوردان با صعود به آن ها نشان پلنگ برفی را دریافت می کنند. داستان پیدایش پلنگ برفی به سال 1956 باز می گردد، زمانی که Ratzik آنرا پیشنهاد داد. در واقع پلنگ برفی عنوانی است که به فاتحان 5 قله مرتفع و بالای 7000 متر پامیر و تیان شان داده می شود که عبارتند از:

1. اسماعیل سامانی (کمونیست)، ارتفاع 7495 متر (پامیر) تاجیکستان
2. پوبدا (پیروزی یا جنگیش چوگوس)، ارتفاع 7439 متر (تیان شان) قرقیزستان
3. ابن سینا (لنین)، ارتفاع 7134 متر (پامیر) قرقیزستان و تاجیکستان
4. کور‍ژنفسکایا، ارتفاع 7105 متر (پامیر) تاجیکستان
5. خان تنگری، ارتفاع 7010 متر (تیان شان) قرقیزستان و قزاقستان

منابع: پلنگ برفی ، ویکی پدیا

ارسال یک نظر

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

همچنین ممکن است دوست داشته باشید