میراث فرهنگی ناملموس و یا به تعبیر رسانه ها: میراث معنوی، بنا به تعریف کنوانسیون پاسداشت از میراث فرهنگی ناملموس، رفتارها، نمادها و آئین هایی ست که یک اجتماع آن ها را بخشی از میراث فرهنگی خود می شناسد. دانستن تعریف میراث ناملموس برای بازشناختن این میراث در اجتماعی که در آن زندگی می کنیم و شیوه های نگاه داری از آن بسیار اهمیت دارد.
در این نوشته ترجمهٔ مطلبی از وب سایت یونسکو را قرار دادم که به خوبی این میراث را تعریف کرده و برای آن چهار ویژگی کلیدی نام برده است: این میراث در آن واحد، سنتی، معاصر و زنده است، در بر گیرنده است، نماینده است و در گروه های اجتماعی ریشه دارد.
میراث فرهنگی ناملموس عامل مهم و در عین حال ظریف و آسیب پذیری در نگاهداشت گوناگونی فرهنگی در مقابل روند رو به فزونی جهانی شدن است. درک میراث فرهنگی ناملموسِ اجتماعات متفاوت به گفتگوی میان فرهنگی یاری می رساند و احترام متقابل را به سایر روش های زندگی تشویق می کند.
اهمیت میراث فرهنگی ناملموس در ظاهر فرهنگی آن به خودی خود نیست بلکه در وفور دانش و مهارت هایی ست که از طریق آن از یک نسل به نسل بعدی منتقل می شود. ارزش اجتماعی و اقتصادی این انتقال دانش و مهارت مربوط به گروه های اقلیت در داخل جریان گروه های اجتماعی یک کشور است و برای کشورهای در حال توسعه همچنان که برای کشورهای توسعه یافته، به یک اندازه مهم است.
میراث فرهنگی ناملموس:
1. در آن واحد، سنتی، معاصر و زنده است: میراث فرهنگی ناملموس تنها نُماینده سنت های به ارث رسیده از گذشته نیست بلکه شامل رفتارهای معاصرِ روستایی و شهری که از گروه های گوناگون فرهنگی ساخته شده است، می شود.
2. در بر گیرنده است: ما می توانیم نمودهای میراث فرهنگی ناملموسی را که شبیه آن را دیگران دارند، به اشتراک داشته باشیم. چه آن میراث مربوط به روستای همسایه باشد و چه شهری در آن سوی دنیا و یا میان مردمی که مهاجرت کرده و در منطقه ای دیگر ساکن شده اند، پذیرفته شده، همهٔ این ها میراث فرهنگی ناملموس است: میراثی که از نسلی به نسل دیگر منتقل شده و به تناسب محیط متحول شده اند و نقشی مهم دارند در اینکه با فراهم آوردن پیوندی به گذشته مان از طریق حال به سوی آینده، حسی از هویت و تداوم به ما بخشند. میراث فرهنگی ناملموس به این پرسش ها منتج نمی شود که آیا رفتار و عادت خاصی تنها متعلق به یک فرهنگ است. این میراث برای آن است که انسجام اجتماعی را تقویت کند و حسی از هویت و مسوولیت را برانگیزاند که سبب شود افراد خود را قسمتی از یک یا چند گروه اجتماعی و قسمتی از جامعه در کل بدانند.
3. نماینده است: ارزش میراث فرهنگی ناملموس صرفا به عنوان یک کالای فرهنگی بر مبنایی رقابتی و به خاطر انحصاری بودن یا خاص و بی همتا بودن آن نیست. رونق و پویایی این میراث در آنست که بر اساس گروه های اجتماعی شکل گرفته و وابسته به کسانی ست که دانش آنها از سنت ها و مهارت ها و آئین ها به باقی افراد اجتماع، از نسلی به نسل دیگر و یا به سایر گروه های اجتماعی منتقل می شود.
4. در گروه های اجتماعی ریشه دارد: میراث فرهنگی ناملموس تنها زمانی می تواند میراث باشد که این وصف از سوی جوامع، گروه های اجتماعی یا افرادی که آن میراث را می آفرینند، نگهداری می کنند و منتقل می کنند، درک و شناسایی شود، بدون شناساییِ آنها هیچ کسِ دیگری نمی تواند برای آنها تصمیم گیرد که یک نمود یا رفتار جزو میراث آنها باشد.
ترجمه از سوره صادقی
