اسپانسرشیپ چیست؟

اسپانسر یا حامی مالی (Sponsor) عنوان این نوشته است. قصد دارم به بررسی زوایای مختلف جذب اسپانسرشیپ بپردازم.

در ابتدا از «حامی مالی» یک تعریف ارائه می کنم و به ویژگی های آن می پردازم. سپس به این پرسش، پاسخ می دهم که چطور می توانیم اسپانسر جذب کنیم یا چطور اسپانسر بگیریم؟

اسپانسرشیپ چیست؟

اسپانسرشیپ (Sponsorship) قراردادی بین دو مجموعه است. مجموعه ای که تبلیغ می دهد و مجموعه ای که تبلیغ نمایش می دهد. اساسا موضوع اسپانسر در چارچوب تبلیغات مطرح می شود و خارج از فضای سرمایه گذاری است.

اسپانسر ویژگی هایی دارد که با آن کاری ندارم. بررسی و شرح پیوند دو مجموعه (سازمان، شرکت، کسب و کار) به یک مجموعه دیگر (که می تواند مدل های بسیار متنوعی داشته باشد) که درخواست اسپانسرینگ می دهد، موضوع بحث ماست.

اسپانسر یا حامی مالی!

اسپانسر یا حامی مالی چه هست؟ چکار می کند؟ برای چه هزینه می کند و به دنبال چه چیزهایی برای اسپانسر شدن می گردد. ما به عنوان یک کسب و کار، برای پیدا کردن اسپانسر باید چکار کنیم؟ عینک ما بر روی چشمان کسی است که درخواست اسپانسر دارد و دنبال تامین اسپانسر برای کسب و کارش است. می خواهیم با او همسو شویم و از این دریچه به موضوع حامی مالی نگاه کنیم.

تعریف حامی مالی یا اسپانسر

اسپانسر یا حامی مالی، گروه، مجموعه، سازمان، کسب و کار (و حتی یک شخص) است که به منظور معرفی تبلیغ یک محصول، کالا، خدمت و (حتی خود شخص) تفاهم نامه ای را با یک مجموعه یا کسب و کار دیگر امضا می کند. هرچه مجموعه دوم از لحاظ تعداد مخاطب، گسترده و بزرگ تر باشد، اسپانسر باید هزینه بیشتری بابت اسپانسرشیپ پرداخت کند.

اسپانسرشیپ (Sponsorship) آن ارتباط بین دو مجموعه یا کسب و کار است. یکی تبلیغ می دهد و دیگری تبلیغ نمایش می دهد. فرآیند کلی کار به این شکل است اما خب تفاوت هایی با تبلیغات به اشکال دیگر دارد. اسپانسر عمومی نیست. در حالی که می تواند باشد. یعنی اسپانسر کل یک مجموعه و سازمان نمی شود. بلکه در یک یا چند بخش مشخص، هزینه اسپانسری می پردازد.

بسته به کسب و کار نمایش دهنده، زمینه فعالیت، تعداد مخاطبین و … می تواند هزینه پرداختی متفاوت باشد. و حتی اگر آن مجموعه خودش یک برند باشد، می تواند قراردادهای خارج از عرف نیز با اسپانسر ببندد.

در بسیاری از زمینه های مانند ورزش های حرفه ای و حتی بازی های ویدیویی، شاهد نوعی انحصار در مبحث اسپانسرینگ هستیم. یعنی شرکت هایی با توجه به در اختیار داشتن المان هایی (برای مثال لایسنس یک تیم در یک بازی فوتبال ویدیویی)، از اسپانسر درخواست های هزینه های غیرعادی دارد. و چون آن المان (برای مثال آن تیم لایسنس شده فوتبال) در مجموعه دیگر (بازی ویدیویی در این مثال) وجود ندارد، اسپانسر مجبور به پرداخت این هزینه است.

هدف اسپانسر، نمایش دادن یا دیده شدن تبلیغ است. همین. اسپانسر به دنبال این است که محصول و خدماتش را نشان دهد. یا به دنبال برندسازی است و می خواهد صرفا دیده شود. اسپانسر با این اهداف با یک شرکت و مجموعه، وارد قرار داد اسپانسرشیپ می شود.

پس حامی مالی به نوعی تبلیغ دهنده است و در همین چارچوب فعالیت می کند. قرار نیست بر روی کسب و کار شما سرمایه گذاری کند. به شما سود برساند. به رشد کسب و کار شما کمک کند. این مورد را با موضوع حامی مالی یکی نکنید. در واقع وظایف شرح داده شده در این پاراگراف وظیفه اسپانسر نیست، بلکه وظیفه یک سرمایه گذار است. برای روشن تر شدن موضوع در پاراگراف بعد به تفاوت و مرز میان سرمایه گذار و اسپانسر می پردازیم.

تفاوت سرمایه گذار با اسپانسر

خیلی وقت ها شنیده می شود که کسی می گوید برای راه اندازی کسب و کار به دنبال اسپانسر است! این جمله از لحاظ تکنیکی کاملا غلط است. اسپانسر به شما پول نمی دهد که تازه کسب و کار خود را راه اندازی کنید. اسپانسر هدف اش نمایش خود است و کلا در چارچوب تبلیغات معنا دارد. اما سرمایه گذار (Investor) کسی است به دنبال دیده شدن نیست. و به شما چیزی نمی دهد که بخواهد آن را برای اش تبلیغ کنید یا نمایش دهید. سرمایه گذار به شما سرمایه می دهد. و در ازای آن می خواهد که سرمایه را به آن با سود بازگردانید. در واقع سرمایه گذار، سرمایه خود را بر روی کسب و کار شما سرمایه گذاری می کند. و کاملا در انتظار بازگشت سرمایه خود است.

چه کسب و کارهای نیاز به حامی مالی دارند؟

همه کسب و کارها نیاز به اسپانسر ندارند، در واقع وقتی ابتدای راه هستید و هنوز برنامه خود را اجرا نکرده اید قرار نیست اسپانسری به سراغ شما بیاید و با پرداخت مبلغی از شما بخواهد که تبلیغش را بکنید. کسب و کار وقتی شناخته شده باشد، اسپانسر به صورت طبیعی (!) برایش پیدا می شود. یعنی خود شرکت ها (یا سایت های اینترنتی دیگر) شما را به عنوان یک کسب و کار آنلاین موفق می شناسند و برای درخواست اسپانسرشیپ اقدام می کنند. اما کسب و کارهای دیگر که هنوز به مرحله «شناخته شده» نرسیده اند باید چکار کنند؟

جذب اسپانسر مختص کسب و کارهای شناخته شده نیست و کسب و کارهای در حال رشد هم پتانسیل بالایی در جذب حامی مالی دارند. از آنجایی که رشد در کسب و کارهای اینترنتی بسیار سریع است، حامیان مالی می توانند خیلی هوشمندانه دست روی سایت ها و کسب و کارهایی بزنند که در حال رشد هستند. با این کار می توانند با قیمت و هزینه کمتر، به عنوان حامی مالی و اسپانسر معرفی شوند.

اسپانسرها دقیقا اسپانسر چه می شوند؟

وقتی می گوییم اسپانسری، اسپانسر یک کسب و کار می شوند، دقیقا چکار می کند؟ اسپانسر چه می شود؟ کل کسب و کار؟ ساز و کار عمومی و شناخته شده اسپانسرها به این شکل است که هزینه تولید/ساخت/اجرا (حتی یک بخش کوچک کار) را می دهند و اسپانسر همان می شوند.

یک مسابقه ورزشی در سطح بین المللی را در نظر بگیرید. هر شرکتی با توجه به کاری که می تواند انجام دهد، هزینه آن کار را می دهد و اسپانسر همان کار می شود. برای مثال برای حمل و نقل و جا به جایی بازیکنان یک شرکت سازنده اتوبوس، اتوبوس های حرفه ای خود را برای یک تیم خاص آماده می کند. با طرح و نشان هایی مخصوص آن تیم. این شرکت می تواند با قراردادی با آن تیم، اسپانسر تیم شود. در چه بخش؟ در جا به جایی. همین. یعنی یک اسپانسر فقط و برای حمل و نقل. دقت داشته باشید که باز هم آن اسپانسر، هزینه یک چیز را دارد پوشش می دهد. و آن هزینه جا به جایی تک تک بازیکنان است.

شرکتی دیگر می تواند تیشرت ها و پوشاک ورزشی برای یک تیم آماده کند و در اختیار آن ها قرار دهد. این شرکت تولیدی نیز هم در اصل با تقبل هزینه پوشاک تیم، اسپانسر آن تیم می شود. در پرانتز باید به این مورد اشاره کرد که در سطح اول مسابقات ورزشی، قراردادهای پوشاک می توانند خارج از فضای اسپانسرشیپ باشند و تبدیل به یک قرارداد همکاری تجاری شوند. مانند قراردادهای شرکت آدیداس با تیم های فوتبال.

هنگام برگزاری بازی، چندین شرکت و کسب و کار هزینه های عمومی برگزاری بازی را به ورزشگاه پرداخت می کنند و تبلیغات شان را در گوشه و کنار محیط ورزشگاه می توانید ببینید. همه این موارد در سطح بزرگی مطرح شد. اما احتمالا شما هم تاکنون در همایش ها و کنفرانس های مختلفی شرکت کرده اید. مجری مراسم چندین بار از حامی مالی و اسپانسر (یا شاید اسپانسرها) نام می برد و از آن ها تشکر می کند. برگزاری یک همایش هم هزینه های خود را دارد. از هزینه های مربوط به اجاره سالن تا پذیرایی. این هزینه ها را یک حامی تقبل می کند و در ازای آن نام اش به عنوان اسپانسر مطرح می شود.

اسپانسر هزینه یک چیز را می دهد و اسپانسر همان چیز می شود. حال در هر سطح و اندازه ای که باشد.

اسپانسرشیپ در کسب و کارهای آنلاین

تا به اینجا نمونه های مطرح شده همگی مربوط به فضای خارج از دنیای اینترنت بود، با اینکه به نظر من هیچ تفاوتی با هم ندارند. اما چطور می توان در فضای آنلاین، در کسب و کارهای اینترنتی و بر بستر یک سایت اینترنتی هم همکاری اسپانسرشیپ داشت.

جذب اسپانسر در سایت ها

برای جذب اسپانسر در سایت ها می توان به شیوه های مختلف عمل کرد. در واقع راه و روش زیادی برای این مدل همکاری وجود دارد. اساس کار هم همان مدل پوشش دادن هزینه است. یعنی اسپانسر باید یک هزینه ها را پرداخت کند تا اسپانسر یک چیز شود.

سایت چه هزینه هایی دارید؟

اولین و محسوس ترین آن مربوط به هزینه های هاست و سرور است. اولین حامی مالی می تواند یک شرکت سرویس دهنده خدمات هاستیگ باشد. یعنی هاست و سرور در اختیار شما قرار دهد و هزینه ای بابت آن دریافت نمی کند. در عوض شما در سایت خود به هر شیوه ای که مورد توافق باشد (برای مثال یک بنر تبلیغاتی یا یک متن تبلیغاتی در فوتر سایت) آن شرکت هاستیگ را معرفی می کنید. شرکت هاستیگ در واقع از سایت شما هزینه نمی گیرد اما این شانس را دارد که به واسطه سایت شما، چندین مشتری جدید جذب کند.

هزینه دیگر می تواند مربوط به قالب سایت شما باشد. اگر سفارش یک طراحی قالب حرفه ای را داده اید، می توانید به دو صورت هزینه های آن را به حامی مالی بسپارید. برای مثال همان طراح می تواند حامی باشد و نام و نشانش در قالب معرفی شود. یا حتی از یک شرکت دیگر می توانید درخواست اسپانسر داشته باشید. می توانید از او بخواهید که هزینه طراحی قالب را بپردازد، در عوض شما هم لوگو و نشان آن را در قالب به عنوان حامی نگه دارید.

محتوا حمایت شده؛ یک نمونه هوشمندانه

محتوا حمایت شده (Sponsored Content) یک نمونه بسیار مرسوم و در عین حال هوشمندانه از قراردادهای اسپانسرشیپ است. محتوا سایت هم همانند هر چیز دیگری هزینه دارد. برای پوشش دادن این هزینه ها می توان یکی از بهترین شیوه های تامین اسپانسر را در وب پیاده کرده است.

اسپانسری که هزینه تولید یک مطلب یا مقاله در سایت را می دهد و در همان مطلب و مقاله، نام اش به عنوان حامی ذکر می شود. این مدل هم برای صاحب سایت بسیار مطلوب است، زیرا تنها قرار است در ابتدای مقاله فقط نام حامی را ذکر کند. و هم برای اسپانسر. زیرا در خود مقاله معرفی می شود. و مطالب و مقاله های سایت در اصل محل بازدید، بازدیدکندگان هستند نه فقط صفحه اصلی. پس شانس زیادی هم برای دیده شدن دارد.

از این نمونه تبلیغات در سطج وب انگلیسی می توان بسیار پیدا کرد. در وب سایت های فارسی هم این روند در حال رشد است و سایت های محتوایی بزرگی از این طریق اسپانسر پیدا می کنند.

چگونه اسپانسر پیدا کنیم؟

از آنجایی که همه در اینترنت در مورد این جور سوال ها که چطور اسپانسر بگیریم و چطور اسپانسر پیدا کنیم، سرچ می کنند. سایت هایی برای وصل کردن حامیان مالی که افراد متقاضی تامین اسپانسر و جذب اسپانسر راه اندازی شده است. البته در خصوص ساز و کار این سایت ها نظری نمی توانم بدهم زیرا تجربه ای از آن ها ندارم. و حتی از کسانی هم نظر و بازخوردی دریافت نکرده ام. اما می توانید با جستجو ساده به این دست سایت ها دسترسی پیدا کنید.

برای پیدا کردن اسپانسر این یک راه بود. اما به نظرم من راه اصلی، همانند سئو کلاه سفید است! خودتان به کارتان ادامه دهید. بهترین باشید و هر روز سعی کنید بهترین چیز را به کاربران ارائه دهید. تا در نهایت بهترین در حوزه کاری خود باشید. به این شکل خود اسپانسر به سراغ شما می آید.

در صورتی که سایت و خدمات کسب و کار خود را در جایگاه می بینید که هزینه بخش هایی را به حامی مالی واگذار کنید، می توانید پیشنهاد خود را برای آن ها ارسال کنید. اسپانسر هم یک موجود عجیب ناشناخته نیست! بلکه اسپانسر می توانید یک کسب و کار دیگر در حوزه کاری شما نیز باشد.

در خصوص جذب اسپانسر و حمایت مالی بیشتر از این اطلاعاتی در دست نیست. در آپدیت های بعدی این مقاله، به دنبال راه و روش هایی عملی تر برای پیدا کردن اسپانسر خواهم رفت. و سعی می کنم در منابع معتبر دیگر به دنبال ساز و کارهای معرفی شده برای این کار باشم.