صنایع دستی ایران، یکی از جذابیت های مهم و حیاتی اقتصاد سنتی و از بزرگ ترین مزیت ها در صنعت و هنر ایرانی نسبت به کشورهای همجوار است. سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، متولی اصلی این حوزه در کشور بوده و هست. هیات وزیران در جلسه مورخ 1383/ 10/ 20 بنا به پیشنهاد وزارت صنایع و معادن و تایید سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و به استناد تبصره (3) ماده واحده قانون تاسیس سازمان صنایع دستی ایران (مصوب 1383) اساسنامه سازمان صنایع دستی ایران را تصویب کرد.
البته وظایف این سازمان پس از تشکیل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به این سازمان واگذار شد. ماده نخست اساسنامه، صنایع دستی را مجموعه ای از صنایع هنری و سنتی ایران به استثنای فرش دستباف معرفی کرده است.
- تنظیم راهبردها، سیاست ها، خط مشی ها، ضوابط و برنامه های کلان در جهت توسعه کمی و بهبود کیفی صنایع دستی کشور و پیگیری برای برقراری حمایت های لازم در چارچوب سیاست های صنعتی کشور با هماهنگی مراجع ذی صلاح.
- اعمال نظارت و حمایت های لازم در جهت بهبود کیفی محصولات صنایع دستی به ویژه در حوزه صادرات.
- برنامه ریزی، سیاست گذاری و نظارت در امر تدوین استانداردها و صدور گواهینامه های درجه کیفیت صنایع دستی تولیدی با همکاری موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.
- ارائه راهنمایی های لازم برای سرمایه گذاری، تولید و بازاریابی صنایع دستی از طرق مختلف.
- برنامه ریزی، سیاست گذاری و نظارت بر وضعیت کارگاه های تولیدی و آموزشی صنایع دستی.
- پشتیبانی از هنرمندان و صنعتگران و همکاری با مراجع ذی ربط برای اعطای درجه هنری به هنرمندان صنایع دستی کشور در چارچوب قوانین و مقررات مربوط.
- هماهنگی و برنامه ریزی در مورد مالکیت های معنوی و فکری صنایع دستی ایران (آثار و هنرمندان ) در داخل و خارج از کشور با همکاری مراجع ذی صلاح.
- هماهنگی و برنامه ریزی در جهت استفاده از فناوری های جدید برای ارتقای کیفیت و توسعه کمی صنایع دستی کشور.
- طراحی نظام جامع آموزش و تربیت نیروی انسانی موردنیاز صنایع دستی با بهره مندی از فناوری های نوین و هماهنگی و برنامه ریزی برای ارتقای دانش و مهارت صنعتگران و هنرمندان و ایجاد هماهنگی لازم بین آن ها برای افزایش اثربخشی این خدمات.
- برپایی المپیادهای تخصصی صنایع دستی.
- فراهم آوردن بستر لازم برای ایجاد ارتباط موثر میان دانشگاه ها و مراکز علمی تحقیقاتی کشور با تولیدکنندگان صنایع دستی.
- سازماندهی نظام اطلاع رسانی در زمینه صنایع دستی.
- همکاری با دستگاه های ذی ربط به منظور تدوین سرفصل دروس هنرستان ها، آموزشکده ها و دانشکده های صنایع دستی.
- هماهنگی و برنامه ریزی برای تاسیس نهادهای غیردولتی برای کاهش تصدی دولت و ساماندهی فعالیت صنایع دستی در چارچوب قوانین و مقررات مربوط.
- برنامه ریزی، سیاست گذاری و نظارت در ترویج صنایع دستی در جامعه ایرانی و ایجاد تحول در طرح ها و تولید و عرضه محصولات با حفظ اصالت ملی و توسعه موارد مصرف آن ها به ویژه در معماری و شهرسازی با هماهنگی مراجع ذی ربط.
- برنامه ریزی، سیاست گذاری و نظارت در جهت برگزاری نمایشگاه های ملی و منطقه ای و بین المللی صنایع دستی در داخل و خارج از کشور توسط بخش خصوصی.
- برنامه ریزی، سیاست گذاری و نظارت در امر شناساندن تاریخ، ارزش ها، نمونه مصنوعات دستی، صنعتگران، هنرمندان صنایع دستی و صادرکنندگان صنایع دستی کشور در سطح ملی و بین المللی به روش های سمعی و بصری، چاپ، نشر، ارتباطات جمعی و مطبوعات.
- برنامه ریزی، سیاست گذاری و نظارت بر تاسیس شرکت های نمایشگاهی تخصصی صنایع دستی توسط بخش خصوصی.
- مشارکت در همایش ها، سمینارهای ملی و جشنواره های صنایع دستی با هماهنگی مراجع ذی صلاح.
- برنامه ریزی، سیاست گذاری و نظارت در معرفی صنایع دستی برگزیده کشور در مراکز عمومی از طرق مناسب تبلیغی و ترویجی.
- برنامه ریزی برای راه اندازی مراکز فروش کتب و نشریات صنایع دستی از طریق تجهیز بخش تعاون و اشخاص حقیقی.
- برنامه ریزی، سیاست گذاری و نظارت بر شناسایی و گردآوری آثار با ارزش و برگزیده صنایع دستی دوران معاصر و نمایش آن ها توسط دستگاه های ذی ربط.
- تحقیق و بررسی مستمر درباره وضعیت صنایع دستی و جمع آوری آمار و اطلاعات لازم از وضعیت صنایع دستی ایران و جهان به منظور ارتقای جایگاه صنایع دستی ایران.
- پژوهش در زمینه های تاریخی صنایع دستی ایران و جهان.
- مطالعه و برنامه ریزی به منظور ارتقای موقعیت ایران در نظام بازار صنایع دستی جهان در جهت رونق و افزایش صادرات.
- برنامه ریزی، سیاست گذاری و نظارت جهت بهره گیری از سیستم های پیشرفته بازرگانی به منظور توسعه بازار فروش صنایع دستی ایران در کشورهای هدف توسط بخش غیردولتی.
- هماهنگی و برنامه ریزی برای ایجاد بازارچه های صنایع دستی توسط مردم و بخش غیردولتی به منظور توسعه بازارهای داخلی با استفاده از روش های اصلاح الگوی مصرف.
- عضویت و حضور موثر در سازمان ها و مجامع بین المللی مرتبط و نمایندگی دولت جمهوری اسلامی ایران در این مجامع.
- تشویق صنعتگران و بازرگانان صنایع دستی به منظور حضور در بازارهای جهانی و مجامع بین المللی.
- انجام مطالعات لازم درخصوص چگونگی گسترش حضور موثر در بازارهای جهانی به منظور افزایش سهم ایران در این بازارها.
- همکاری برای برقراری ارتباطات و مبادلات علمی، فرهنگی و فنی با مراکز ذی ربط در عرصه بین المللی.
- همکاری با دستگاه های فعال در روابط بین الملل برای توسعه و رشد صنایع دستی کشور باهماهنگی مراجع ذی ربط.
نویسنده: احمد پنجه پور – وکیل پایه یک دادگستری
منبع: کدام قانون صنایع دستی ایران را هدایت می کند؟