آتشفشان چیمبورازو (به اسپانیایی: Chimborazo) که در زبان اسپانیایی چیمبوراسو تلفظ می شود، آتشفشان چینه ای غیرفعالی واقع در کوه های آند در مرکز اکوادور در آمریکای جنوبی است. این آتشفشان که ارتفاع آن تا 6268 متر نیز اندازه گیری شده است بلندترین نقطه در اکوادور است.
آتشفشان چیمبوراسو در رشته کوه کوردیرا اوکسیدنتال در کوه های آند در جنوبی ترین نقطه مکانی موسوم به «خیابان آتشفشان ها» در 30 کیلومتری شمال غربی شهر ریوبامبا قرار دارد. این کوه که بلندترین قله و آتشفشان در اکوادور است و بلندترین کوه جهان از لحاظ ارتفاع از مرکز زمین است پوشیده از یخچال بوده و قله آن نیز از ارتفاع تقریبا 4700 متری به بالا همواره پوشیده از برف است.
چیمبورازو عمدتا از مواد آندزیتی-داسیتی متعلق به دوران پلیوسن تا پلیستوسن تشکیل شده است. این کوه که دارای دهانه های بسیاری است در حدود 35 هزار سال پیش فرو ریخت و بهمن واریزه ای عظیمی را به وجود آورد که رود ریو چامبو را برای مدتی مسدود ساخت و دریاچه ای موقتی ایجاد شد. همچنین نهشته های این بهمن در زیر شهر ریوبامبا قرار گرفته است. فوران های بعدی آتشفشان بیشتر ماهیت آندزیتی داشته و سه سازه را در امتداد مسیری شرقی-غربی به وجود آوردند که جوان ترین و غربی ترین آن ها، قله امروزی چیمبورازو را تشکیل می دهد.
پس از این فعالیت های آتشفشانی، چیمبورازو برای مدتی در اواخر دوران پلیستوسن بدون فعالیت بود تا آنکه بار دیگر در دوره هولوسن فعال شده و در این دوران بیش از نیم دو جین بار دیگر فوران کرد.
چیمبورازو را معمولا با کوه کوتوپاکسی که در نزدیکی آن قرار دارد مرتبط می دانند هرچند که این دو آتشفشان از نظر شکل با یکدیگر تفاوت دارند.
تاریخچه اکتشاف و صعود
چیمبورازو نخستین بار در سال 1802 توسط الکساندر فون هومبولت، جغرافیدان و سیاح آلمانی مورد کاوش قرار گرفت و او توانست تا ارتفاع 5878 متری کوه بالا رود. اما نخستین کوهنوردی که توانست با موفقیت به قله آتشفشان برسد، ادوارد ویمپر بریتانیایی بود که دو بار در سال 1880 آن را فتح کرد.
دورترین نقطه از مرکز زمین
به دلیل شکل خاص کره زمین، شعاع کره زمین در استوا بیش ترین مقدار است. چیمبورازو فقط یک درجه با استوا فاصله دارد در حالیکه این مقدار برای اورست (بلندترین قله جهان) 28 درجه است. فاصله قله چیمبورازو از مرکز زمین 6.384.4 کیلومتر است و این فاصله برای اورست 6.382.3 کیلومتر است که دقیقا 2.168 متر از اورست بیشتر است.
منبع: واحد پژوهش و تألیف گیتاشناسی زیر نظر سعید بختیاری. «نقشه طبیعی آمریکای جنوبی». در اطلس جامع گیتاشناسی 88-87
