دائولاگیری (Dhaulagiri) به معنای “کوهستان سفید” با ارتفاع 8167 متر، هفتمین کوه دنیا و بخشی از رشته کوه های هیمالیا است.
در میان کوه های مرتفع نپال، دائولاگیری بزرگ ترین کوهی است که به طور کامل در این کشور واقع شده است. این کوه در شمال مرکزی نپال و شمال غربی شهر پخارا قرار دارد و از میان تنگه عمیق کالی کاندالی به سمت شرق آناپورنای هیمالیا گسترده شده است.
خط الراس منتهی به دائولاگیری بالغ بر 30 کیلومتر است و اطراف آن را یخچال ها و یخشارها (آبشارهای یخی) احاطه کرده اند. در کنار برج اصلی کوه چندین تاج بلند قرار دارد که از شرق تا غرب گسترده شده اند و هر یک بیش از 7200 متر ارتفاع دارند.
اطلاعات قله دائولاگیری
ارتفاع: 8167 متر
موقعیت: 7.28 عرض شمالی و 5.83 طول شرقی
محل قرارگیری نپال
بهترین ماه های صعود: آوریل، می، سپتامبر، اکتبر
نزدیک ترین فرودگاه: بین المللی کاتماندو
اولین صعود: 1960 هیئت اعزامی از کشورهای سوئیس، اتریش و نپال
اولین صعود کننده: کورت دیمبرگر، پیتر داینر، ارنست فورر، آلبین شلبرت، نیما دورجی و ناوانگ دورجی
مجموعه قله های کوهستان دائولاگیری
دائولاگیری 1 با ارتفاع 8167 متر
دائولاگیری 2 با ارتفاع 7751 متر
دائولاگیری 3 با ارتفاع 7715 متر
دائولاگیری 4 با ارتفاع 7661 متر
دائولاگیری 5 با ارتفاع 7618 متر
دائولاگیری 6 با ارتفاع 7268 متر
در این میان تنها دائولاگیری 1 و 2 مورد توجه قرار دارند و سایر کوه های این رشته از اهمیت چندانی برخوردار نیستند.
تاریخچه صعودهای دائولاگیری
در سال 1808 زمانی که غربی ها دائولاگیری را برای نخستین بار شناسایی کردند، آن را به عنوان بلندترین کوه دنیا معرفی کردند و آن را بلندتر از چیمبورازو که تا آن زمان بلندترین کوه جهان شناخته می شد، دانستند. این امر 30 سال پیش از کشف کانچن چونگا توسط کاشفان غربی بود و پس از آن کانچن چونگا بلندترین کوه دنیا شناخته شد.
در سال 1950 تیمی از کوهنوردان فرانسوی برای صعود دائولاگیری عازم منطقه شدند. آن ها کوه را پر برف و دست نیافتنی دیدند، از این رو تصمیم خود را تغییر داده به آناپورنا رفتند تا نخستین صعود یک 8000 متری را بر روی آن صورت دهند. سرپرستی این تیم را موریس هرزوگ بر عهده داشت.
در مجموع از سال 1950 تا 1958 پنج هیئت بر روی یال شمالی معروف به «شکاف پیر» تلاش کرده بودند که همگی ناموفق بودند. در سال 1359 نخستین تلاش یال شمال شرقی نیز شکست خورد، اما کوهنوردان آن را بهتر و قابل دسترس تر از یال شمالی یافتند. این صعود مقدمه صعود سال 1960 بود.
در سال 1960 نخستین صعود دائولاگیری توسط تیمی مشترک از کوهنوردان سوئیس، اطریش و نپال صورت گرفت. «کورت دیمبگر»، «پیتر داینر»، «ارنست فورر»، «آلبین شلبرت» به همراه نیما دورجی و ناوانگ دورجی فاتحان نخست کوه بودند. سرپرستی صعود را مکس ایزلین بر عهده داشت. این تیم از مسیر یال شمال شرقی قله را صعود کرد و امروزه به عنوان مسیر عادی کوه شناخته می شود. کورت دیمبرگر از فاتحان نخست کوه پیش از این به همراه هرمان بول قله برودپیک را صعود کرده بود و با صعود دائولاگیری دومین شخصی بود که به دو قله 8000 متری صعود می کرد.
در صعود سال 1960 کوهنوردان برای نخستین بار توسط هواپیما به منطقه اعزام شدند، گرچه با سقوط هواپیما در نزدیکی کوهستان، برای مدت ها اعزام کوهنوردان با هواپیما ممنوع شد.
در سال 2006 سه تن از کوهنوردان ایرانی به نام های مهدی اعتمادی فر، امیرحسین جابرانصاری و نادر فروتن اقدام به صعود دائولاگیری کردند که به دلیل شرایط بد آب و هوا تلاش آن ها ناکام ماند.
در سال 2009 مهدی اعتمادی فر به صورت مستقل و در دومین تلاش برای صعود به قله دائولاگیری در هیمالیا، تنها چند صد متر پائین تر از قله در طوفان مفقود شد و کسی هیچ نشانی از او پیدا نکرد.
هم اکنون دائولاگیری با بیش از 320 صعود و حدود 56 کشته از جمله قلل دشوار و خطرناک هیمالیا به شمار می رود.
منابع: ماهنامه صعود، ویکی پدیا