اکوتوریسم یا طبیعتگردی یک صنعت نوپا در دنیاست، بالطبع این موضوع که چرا تاکنون این صنعت در ایران به جایگاه واقعیاش نرسیده است همین نوپا بودن این صنعت است. در کشورهای توسعهیافته این صنعت طی ده تا 20 سال گذشته به عنوان یکی از مباحث حوزه گردشگری مطرح شده است و توانسته مخاطبان بسیاری را به سوی خود جذب کند. در ایران نیز در سال 84 با تصویب تشکیل کمیته ملی طبیعتگردی در هیات وزیران ظرفیتهای این حوزه شناسایی شد و به دنبال آن نیز سند مطالعات صنعت طبیعتگردی تعیین گردید.
یکی از مباحثی که بیش از همه در این سند حائز اهمیت قرار گرفته است ضرورت وجود نگاه مسئولانه و همراه با شناخت در میان طبیعتگران است. وقتی یک طبیعتگرد وارد طبیعت میشود در وهله اول با جاذبههای محیط و منطقه آشنا میشود و بالطبع به دانش افراد نیز افزوده میشود، اینجاست که طبیعتگرد باید آموزش ببیند که حفاظت از مکان ها و مقاصد گردشگری تا چه اندازه اهمیت دارد.
اگر این مناطق گردشگری از سوی انجمنهای مردمی، دوستداران محیط زیست و افراد بومی حفاظت نشوند معرفی این مکانها به مردم به عنوان یک منطقه گردشگری جز تخریب این مناطق سودی نخواهد داشت.
در مرحله بعدی تعیین مسیرهای ورود به مناطق گردشگری است که باید پکیج آن تهیه شود تا طبیعتگران بدانند از چه مسیرهایی بهتر است گذر کنند و در این مسیرها چه امکانات و زیرساختهایی وجود دارد که البته تاکنون چنین پکیجی برای آگاهی و اطلاعرسانی گردشگران تهیه نشده است. آنچه مسلم است طبیعتگردی در ایران از ظرفیت بسیار خوبی برخوردار است، ولی بهرهبرداری از این ظرفیت باید با یک برنامه اصولی و توام با آموزش همراه باشد و گردشگر بداند چنانچه وارد یک منطقه بکر و دست نخورده میشود چگونه از آن محیط حفاظت کند و به مردم بومی احترام بگذارد و مردم بومی نیز ضمن میزبانی از گردشگر، ارزش و منزلت جاذبههای منطقه خود را بدانند و به این نکته واقف باشند که ورود گردشگر به محل زندگی آنها چه مزایای مادی و معنوی به همراه دارد.
نویسنده: محمدعلی فیاضی