نقدینگی و پول با قیمت مناسب در واقع همچون خون در رگ های نظام تولید عمل می کند و مسئولان باید به گونه ای برنامه ریزی کنند که این جریان حیات بخش هرگز در تولید قطع نشود.
رکود در صنایع مدتی است که به عنوان تیتر اصلی اخبار و همچنین موضوع جلسات مختلف دولتی شناخته شده است. مشکلی که نه تنها اشتغال، بلکه معیشت خانوار ایرانی را در سراسر کشورمان به خود وابسته کرد. در این زمینه اگرچه مشکلاتی در زیرساخت های مورد نیاز تولید کنندگان دیده می شود، اما واقعیت امر این است که نرخ پول بالا و همچنین مشکل سیستم بانکی عامل اصلی کاهش توان تولیدی کارخانه هاست و یکی پس از دیگری آن ها را به تعطیلی می کشاند. بنابراین لازم است به گونه ای در این زمینه برنامه ریزی کنیم که دودوتای اقتصادی تولید کنندگان به همان چهارتای معروف خودمانی برسد.
اما واقعیت امر چیست؟ واقعیت این است که نقدینگی و پول با قیمت مناسب در واقع همچون خون در رگ های نظام تولید عمل می کند و مسئولان باید به گونه ای برنامه ریزی کنند که این جریان حیات بخش هرگز در تولید قطع نشود، در حالی که امروز می بینیم این روند با چالش روبرو شده است و مسیر این جریان به گونه ای تغییر کرده است که اغلب نقدینگی موجود کشورمان بی توجه به تولید و بدون توجه به نیازهای بخش صنعت در بخش های غیر مولد متمرکز شده است.
برای یافتن دلیل این تغییر مسیر کافی است، به نرخ سود سپرده های بانکی توجه داشته باشیم، نرخی که بانک مرکزی حداقل طی 3 سال گذشته آشکارا برای کاهش آن دستوری عمل کرده و قاطعانه پای تصمیم خود ایستاده است، اما بانک ها با توجه به مشکلات مالی خود و همچنین خلاء های قانونی موجود همواره از اجرای آن دستورالعمل سرباز زده اند و آن طور که خود تصمیم دارند عمل می کنند و باعث افزایش قیمت پول در سیستم تولید کشورمان شده اند و شاهد مثال آن وجود تبلیغات مختلف درباره نرخ سود سپرده های خاص 22 درصدی موجود است.
این سپرده های خاص با ضوابطی مخصوص به خود صرفا برای دور زدن قوانین بانک مرکزی تدارک دیده شده است و به نوعی نقدینگی سرگردان موجود در بازار را به جای تضمین حایت تولید در خود بانک ها فریز کرده است تا این مراکز مالی با توجه به فعالیت های اقتصادی خود یا همان بنگاه داری خودمان در شرکت های زیرمجموعه که عموما هم زیان ده هستند دوباره سرمایه گذاری کنند. در واقع ترجمه ای عینی از همان ضرب المثل معروف که می گوید «این جیب به آن جیب کردن».
اینجاست که می بینیم بازهم سپرده های خاص بانکی در رقابت تولید با جریان اصولی نقدینگی اقتصاد پیروز از میدان خارج می شود بی آنکه رونقی در تولید را تجربه کرده باشیم.
نویسنده: بابک رضایی / استاد دانشگاه
