آنچه در این نوشته مورد بررسی و اندیشیدن قرار می گیرد موضوعی بسیار پر اهمیت است که می تواند نقش اصلی و بسیار مهمی را در روند توسعه و پیشرفت وب پارسی داشته باشد. موضوع: “کپی رایت و نقض آن در ایران توسط مارکت ها“
همانطور که در دانشنامه هایی همچون ویکی پدیا آمده است (اینجا) کپی رایت یا همان حق تکثیر، مجموعه ای از حقوق انحصاری است که به ناشر یا پدید آورنده یک اثر اصل و منحصر به فرد تعلق می گیرد و حقوقی از قبیل نشر، تکثیر و الگوبرداری از اثر را شامل می شود به این معنا که وقتی فردی یک اثری را تولید می کند قانون کپی رایت شامل حال او می شود که متاسفانه در کشور ما بدلیل نبود قوانین و ضمانت اجرایی مشخص در این خصوص، نقض حقوق مالکیت مادی و معنوی بر آثار مختلف بصورت گسترده ای در حال صورت گرفتن است که وب پارسی نیز از این قاعده مستثنی نیست و شوربختانه هر روزه به تعداد تارنماها یا بهتر بگوییم قارچ های سمی که بساط “دزدی” را ایده و کارآفرینی می نامند و فعالیت خود را در زمینه ی خرید و فروش پوسته و افزونه های تجاری بصورت غیرقانونی آغاز می کنند افزوده می شود که این امر به شدت تاثیرات منفی را بر پیشرفت و توسعه وب پارسی در مقایسه با سایر کشورهای پیشرفته که شدیدترین مجازات ها را در خصوص نقض کپی رایت برای مجرمین در نظر گرفته اند به همراه خواهد داشت.
چگونگی پیدایش مارکت های ایرانی
با گذشت زمان همه روزه شاهد پیشرفت، تکامل و گستردگی وب در دهکده ی جهانی بوده ایم که کشور ما نیز با در نظر گرفتن افزایش تعداد تارنماها و رشد آنها سهم قابل توجهی را به خود اختصاص داده است، از این رو نیازها برای داشتن و بکارگیری آخرین های تکنولوژی وب از جانب مدیرانِ تارنماهای ایرانی احساس می شود که در این میان با توجه به شرایط پیش آمده افرادی فرصت طلب و طمعکار که می توان آنها را بی استعداد و “متقلب” معرفی کرد فعالیت خود را بصورت غیرقانونی در جهت کسب درآمد از طریق فروش طرح های دیگران آغاز می کنند.
مثبت یا منفی بودن فعالیت مارکت های ایرانی
تنها کسانی که فعالیت مارکت های ایرانی را بدین شکل مثبت ارزیابی می کنند مدیران طمع کار و طراحان پیش پا افتاده ای هستند که بدلیل عدم وجود استعداد و توانایی در آنها، پیشرفت روزمره ی وب را پایانی برای فعالیت خود می دانند و سعی دارند با ایجاد چنین فروشگاه هایی که آن را ایده ی کسب درآمد و کارآفرینی از طریق فروش طرح ها و دسترنج دیگران می دانند به بقای خود بیافزایند که شرم و ننگ آور تر از نامگزاری “ایده و کارآفرینی” بر روی چنین طرحی آن است که مدیران این مارکت ها همواره در تَوَهم اشتغال زایی به سر می برند و به ایجاد چنین فضاهای ناسالمی افتخار می کنند.
در سوی دیگر نگاهی بر منفی بودن فعالیت مارکت های ایرانی خواهیم داشت که از اولین و مهمترین دلایل آن میتوان به عدم پیشرفت وب پارسی و مرگ تدریجی آن اشاره کرد چرا که پشتوانه مالی لازمه ی فعالیت هر طراح و توسعه دهنده ی وب هست که در صورت عدم حمایت از طرح های داخلی در آینده ای نه چندان دور ما تنها “مصرف کننده” و شاهد پسرفت در این حوزه خواهیم بود. از بین رفتن حقوق افرادی که تازه وارد این عرصه شده اند و زمان و هزینه ی زیادی را نیز برای فراگرفتن تخصص های مختلف صرف کرده اند تا در آینده بتوانند علاوه بر بروز استعدادهای خود و کمک به بهبود وضعیت وب پارسی، داشتن چنین تخصص هایی را سرمایه ای برای آینده و تامین هزینه های زندگی خود به عنوان یک کسب و کار بدانند، یکی دیگر از ده ها دلیلی است که منفی بودن فعالیت این مارکت ها را اثبات میکند.
چگونگی تهیه ی فایل ها توسط مارکت های ایرانی
همانطور که متوجه شدید این افراد سودجو تنها به دنبال سود بیشتر در فروش هستند و از آنجا که این فایل ها باید بصورت اورجینال از مارکت های خارجی همانند سایت تم فارست خریداری شوند اکثر مارکت های ایرانی این فایل ها را بصورت رایگان و نال شده از سایتهای وارز دریافت می کنند که طبیعتاً چنین فایل هایی آلوده به کدهای مخرب هستند که در پی استفاده از چنین فایلهایی شاهد ویروسی شدن و هک شدن تارنماهای ایرانی خواهیم بود.
حال در این میان تعدادی از مارکت های ایرانی اشاره به قانونی بودن فعالیت خود و خرید فایل های اورجینال همراه با لایسنس را دارند که جالب است بدانید صحبت ایشان مربوط به لایسنس های تک نفره میشود که با مثالی ساده تصمیم داریم این موضوع را برای شما دوستان گرامی شفاف سازی کنیم، برای نمونه در سایت تم فارست قصد خرید پوسته صحیفه را در این نشانی داریم که هزینه این پوسته همانطور که در اولین ناحیه ی ستون سمت راست برای لایسنس های تک نفره (Regular License – مجوز منظم) مشخص شده است 58 دلار می باشد که اگر قیمت دلار را 3000 تومان در نظر بگیریم هزینه این پوسته برای استفاده ی مشخص شده در قوانین (یک نفر) 174,000 تومان می باشد، این در حالی است که مارکت های ایرانی با داشتن لایسنس های یکنفره بارها و بارها نسبت به فروش یک فایل اقدام می کنند، حال اگر در همان سایت تم فارست لایسنس (Extended License – مجوز گسترده) را برای خرید انتخاب کنیم متوجه خواهیم شد که در این لایسنس که کاربر حق فروش را نیز دارد قیمت پوسته از 58 دلار به 2900 دلار تغییر پیدا میکند که با ضربی ساده در قیمت دلار به تومان متوجه خواهیم شد هزینه ی این پوسته برای فروش 8,700,000 تومان می باشد، آیا شما فروش دسترنج دیگران را رفتاری غیر حرفه ای و غیر انسانی نمیدانید؟ قضاوت با خودتان!
بالا بودن قیمت دلار و تحریم ها
پیش از پاسخ و بررسی این پرسش که آیا تحریم ها و یا بالا بودن قیمت دلار می تواند دلیلی بر فعالیت چنین تارنماهایی باشد، باید بگوییم جدای از هر مسئله ای به دور از انصاف و اخلاقیات انسانی هست که بخواهیم به خاطر وجود چنین شرایطی حقوق و زحمات شخصی را پایمال کنیم و تنها کافیست برای درک هرچه بهتر این موضوع خودمان را جای افرادی قرار دهیم که طرح های آنان که پشوانه مالی و تامین کننده ی هزینه هایشان هست را در چنین مارکت هایی به فروش می گذارند.
همانطور که می دانید واحد پولی مشخص شده در مارکت های خارجی برای خرید فایل های اورجینال و لایسنس دار، دلار می باشد که با توجه به بالا بودن قیمت دلار در ایران تعدادی از کاربران برای مثال هزینه 174,000 تومانی را برای پوسته ی صحیفه بالا میدانند که در پاسخ به این دوستان باید گفت: تا حدی بزرگنمایی است اگر بخواهیم طرح های ایرانی را با طرح هایی که در سایت تم فارست وجود دارند از نظر کیفیت و کارایی مقایسه کنیم چرا که طرح هایی که در این سایت وجود دارند بسیار قدرتمندتر و منعطف تر از پوسته های ایرانی هستند و این در حالی هست که اگر تصمیم به طراحی چنین پوسته های قدرتمندی توسط طراحان داخلی را داشته باشیم، هزینه ی نهایی ده ها برابر قیمت این پوسته ها برایمان تمام خواهد شد و اگر واقع بین باشیم هزینه ی 174،000 تومانی در ایران تنها هزینه ی پارسی سازی اختصاصی پوسته های وردپرس می باشد.
در رابطه با موضوع تحریم کاربران ایرانی نیز باید بگوییم که این مسئله نیز تنها و تنها بهانه ی کوچکی هست برای عدم خرید فایل های لایسنس دار بصورت قانونی، چرا که علاوه بر روشهای موجود برای خرید از سایر کشورها، سایت های واسطه ای در ایران وجود دارند که با دریافت کارمزدی ناچیز می توانند شما رو در چنین خرید هایی یاری دهند و شما دوستان گرامی در کمترین زمان (چند دقیقه) به فایل های مورد نظر خود بصورت قانونی دسترسی داشته باشید که در همین راستا نیز بزودی اقدامات و ایجاد شرایطی برای سهولت در خرید کابران ایرانی ایجاد خواهد شد.
قانون بقای کپی رایت در ایران: کپی رایت در ایران ایجاد نمی شود بلکه از فردی به فرد دیگر منتقل می شود!
دوست گرامی با یکی شدن غیرممکن ها ممکن می شود، شما نیز به اندازه و سهم خود در این مسیر گامی را برای فردایی بهتر بردارید و اگر این مقاله را مفید ارزیابی می کنید آنرا با دوستان خود به اشتراک بگذارید و چنانچه پیشنهادی در رابطه با این موضوع دارید آن را با ما در میان بگذارید چون وب پارسی هم اکنون نیازمند یاری سبزتان هست.
منبع: ماندگار وب
نویسنده: امیر خلجی مهر
