در این مطلب، 20 واقعیت باورنکردنی درباره «تمدن باستانی و عجیب مایاها» را برای شما جمع آوری کرده ام.
مایا نام گروهی از اقوام سرخپوست در جنوب مکزیک و شمال آمریکای مرکزی و نام تمدنی قدیمی در همین منطقه است. مایاها که از مشهورترین قبایل سرخپوست بودند، معمولا شهرهایشان را در دل جنگل های بارانی می ساختند. حوزه زندگی و فعالیت مایاها حدود جنوبی کشور مکزیک و نیز سرتاسر گواتمالا و السالوادر را شامل می شد.
قوم مایا پدیدآورنده یکی از تمدن های بسیار پیشرفته آمریکای مرکزی در دوران پیشاکلمبی بود که دست آوردهای بسیار چشمگیری در هنر، معماری، ستاره شناسی و ریاضیات داشته است. هم اکنون نیز گروه هایی از اقوام مایا در مکزیک و گواتمالا به سر می برند. مایاها با بهره گیری از تمدن های گذشته خود نظیر اولمک توانستند در خلال سال های 250 تا 900 پس از میلاد تمدنی عظیم را در آمریکای مرکزی پایه گذاری کردند.
تاریخ مایاها به سه دوره مهم بخش بندی شده است و دوران پیشاکلاسیک یا زندگی ابتدایی و دوران کلاسیک یا عصر طلایی و دوره پساکلاسیک یا افول این تمدن را شامل می شود.
این قوم به گویش های متعدد زبان مایایی تکلم می کردند و نوعی خط ابتدایی هیروگلیفی نیز داشتند که آثاری را به آن می نوشتند. تمدن مایا به دست اقوام مجاور ضعیف شد و سرانجام با هجوم اسپانیایی ها از میان رفت. پیش از این فروپاشی، مایاها به یک باره تمدن و شهرهای عظیم را رها کردند و به دامان کوهستان ها پناه بردند که دلیل این رویداد به سبب از میان رفتن آثار مکتوب آن دوره و طرح نظریات گوناگون، هنوز مشخص نیست. پس از آن تمدن مایا رها شد و اقتدار مایاهای کوهستان نیز ابتدا به دست آزتک ها و سپس اسپانیایی ها از میان رفت. جمعیت مایاهای امروزی که از بازماندگان فرمانروایان دوران باستان آمریکای مرکزی هستند، حدود هفت میلیون نفر است که بیشتر در جنوب مکزیک و نواحی کوهستانی گواتمالا و بلیز به سر می برند.
آثار به جای مانده از شهر تاریخی اوچمال که در سده هشتم میلادی در اوج شکوفایی بود. بیشتر این بناها پس از متروکه شدن در دل جنگل های انبوه پوشیده شدند و در قرن بیستم بیشتر آن ها از میان جنگل های یوکاتان در کشور مکزیک و گواتمالا بیرون آورده شد.
احتمالا شما هم در سال 2012، شایعه مربوط به پایان جهان را شنیده اید که در آن گفته می شد تقویم مایاها در این تاریخ به اتمام می رسد، خوشبختانه در این تاریخ جهان به پایان نرسید اما چیزی که خود را بیش از پیش نمایان کرد، قدرت مایاها در ساخت تقویمی دقیق و تمدنی پیشرفته بود.
به هر حال، در این مطلب، «20 واقعیت باورنکردنی درباره تمدن مایا» را برای شما جمع آوری کرده ام، که در ادامه می خوانید.
1. فرهنگ مایا
اگر چه تمدن مایاها از بین رفته و سقوط کرده است، اما در بسیاری از مناطق روستایی مکزیک و گواتمالا، فرهنگ و زبان آن ها هم چنان وجود دارد.
2. پیشانی تخت مایا
مایاهای باستانی، سعی می کردند ویژگی های ظاهری کودکان خود را بهبود بخشند. به همین دلیل مادران، یک چوب تخت را روی پیشانی بچه خود فشار می دادند تا پیشانی بچه، صاف شود. این اتفاق بیشتر در طبقه های بالایی جامعه رخ می داد.
3. لوچی چشم مایا
مایاهای باستانی، یک شی را نزدیک چشم های کودکان خود تکان می دادند تا چشم آن ها لوچ و منحرف شود. این حالت هم، یکی از ویژگی های خوشایند کودکان در طبقه اشراف بوده است.
4. نامگذاری کودکان
همه کودکان مایایی بر اساس روز تولد، نامگذاری می شدند.
5. پیشرفت در علم پزشکی
مایاها در زمینه پزشکی بسیار پیشرفت کرده بوند، آن ها زخم ها را با استفاده از موی انسان بخیه زده، دندان های خراب را پر کرده و حتی از پروتز استفاده می کردند.
6. قربانی کردن
امروزه برخی از مایایی ها در مناطق روستایی، مراسم قربانی کردن را باز هم انجام می دهند. اما به جای انسان از مرغ استفاده می کنند.
7. گیاه شناسی
مایاها از گیاهان اطراف خود، مسکن های طبیعی می ساختند و از آن ها در مراسم های مذهبی (به عنوان توهم زا) و در پزشکی (به عنوان بی حس کننده) استفاده می کردند.
8. مسابقات ورزشی
مایاها در اکثر شهرهای بزرگ خود، زمینی ساخته بودند که در آن دو تیم با هم مسابقه می دادند، در انتهای مسابقه، قربانی کردن انسان انجام شده و احتمالا سر تک تک اعضای تیم بازنده زده می شد.
9. توپ بازی با سر بریده شده
در واقع سرهای بریده شده در این مسابقه، به عنوان توپ استفاده می شدند.
10. بازی اولاما
نسخه امروزی این مسابقه توسط مایایی های روستایی با عنوان اولاما برگزار می شود. خوشبختانه در مسابقه های امروزی قربانی کردن انسان و بریدن سر جایی ندارد.
11. سونا و حمام بخار
سونا و حمام بخار در فرهنگ مایاها جایگاهی ویژه داشته و از آن برای درمان بیماری ها و از بین بردن ناخالصی ها استفاده می کردند.
12. اهرام اختصاصی
اهرام مربوط به تمدن مایاها، که معروف ترین آن ها چیچن ایتزا نام دارد، اخیرا توسط دولت از یک مجموعه دار خصوصی خریداری شده است.
13. شکنجه های عجیب
زندانی ها، برده ها و سایر افرادی که قرار بود قربانی شوند، را با رنگ آبی رنگ آمیزی می کردند و گاهی قبل از قربانی شدن، شکنجه می دادند. سپس آن ها را به بالای اهرام می بردند. در آن جا با استفاده از تعداد زیادی کمان، تیر باران شده و یا در حالی که هنوز قلب آن ها می تپید، کاهن معبد سینه آن ها را شکافته و قلب شان را از آن بیرون می کشید. گاهی اوقات نیز دستیاران کاهن، پوست قربانی را می کندند و آن را به کاهن اعظم تحویل می دادند. کاهن اعظم نیز پوست قربانی را پوشیده و یک رقص آیینی انجام می داد.
14. تقویم مایا
بر خلاف باور عموم، مایاها فقط یک تقویم نداشتند و در هیچ یک از تقویم های آن ها، سال 2012 به عنوان پایان جهان معرفی نشده بود.
15. سیستم نگارشی پیشرفته
قوم مایا صاحب یکی از پیشرفته ترین سیستم های نگارشی بودند. این خط به آن ها اجازه می داد که هر چیزی را که در اطراف خود می دیدند، توصیف کرده و بنویسند.
16. آثار مکتوب به جا مانده
متاسفانه بسیاری از نوشته های آنان، با حمله اسپانیا از بین رفته است. تنها بخشی از نوشته های باقی مانده آنان، با زحمت زیاد در طول قرن های 20 و 21 بازیابی و ترجمه شده است.
17. آبسیدین به جای فلز
همانند آزتک ها، قوم مایا هرگز از آهن یا فولاد استفاده نکردند. سلاح های آنان از جنس ابسیدین و یا سنگ های آتش فشانی بود.
18. دماغ منقار شکل
علاوه بر داشتن پیشانی های صاف و چشم های لوچ، بزرگان قوم مایا، دماغ های خود را با استفاده از موادی مانند بتونه به شکل منقار در می آوردند. هم چنین این افراد، دندان های خود را با استفاده از سنگ یشم تراش می دادند.
19. دندان های عجیب
زنان اشرافی قوم مایا، دندان های خود را به شکل نقطه در می آوردند.
20. سقوط تمدن مایا
هیچ کس نمی داند که تمدن مایا چگونه سقوط کرد، چندین سال قبل از ورود اسپانیایی ها به قلمرو آن ها، شهرهای این قوم، همگی خالی از سکنه و خرابه بودند. دانشمندان دلایل احتمالی مختلفی از جمله خشکسالی، قحطی به دلیل افزایش جمعیت و تغییرات آب و هوایی را علت آن می دانند.