متخصصان بین المللی گردشگری می گویند صنعت گردشگری همواره با چند چالش جدی مواجه بوده است. اما از آغاز سال 2016 این چالش های قدیمی بعدی گسترده تر یافته به طوری که نوسانات اقتصادی، بحران سیاسی، قیمت نفت، تشدید مرزبندی ها و محدودیت ویزا و وحشت ناشی از تروریسم 5 مانع بزرگ گردشگری جهانی در سال جدید است.
با وجود بروز بحران های مختلف و حتی چندین حمله تروریستی و ناآرامی های گسترده سیاسی صنعت گردشگری از سال 2010 با رشد ثابتی در سطح جهانی رو به رشد داشته است. سازمان گردشگری جهانی حتی در سال 2015 خبر از رشد 4.4 درصدی حجم سفرهای بین المللی داده است که رکورد یک میلیارد و 200 نفر را ثبت کرده است. اما از اواخر سال گذشته میلادی با تسریع روند تحولات جهانی، این سوال فراروی فعالان این صنعت است که چه چیزی می تواند این روند رو به رشد را با مانع مواجه کند؟ صاحب نظران این چالش ها را عمدتا در 5 نکته خلاصه می کنند.
مشکلات اقتصادی
صنعت گردشگری عمدتا بر سلامت اقتصاد فردی استوار است. اتحادیه اروپا اخیرا نرخ بیکاری را در رکورد جدیدی 9.1 ثبت کرده که پایین ترین درصد از سال 2009 بوده است. کمپانی های گردشگر اروپا اکنون فرصت خوبی دارند تا مراجعان بیش تری را جذب کنند. مسافران از اروپای غربی و دیگر بخش های این قاره احتمالا یک بار دیگر قادر به خرید بیش تر کالا خواهند بود. پیش بینی شده است که با وجود بروز حوادث تروریستی اخیر نرخ رشد گردشگران و مسافران در اروپا یک درصد رشد کند.
بحران های دیپلماتیک
دیگر چالش رویاروی گردشگری جهانی که چالشی همیشگی است مشکل بی ثباتی سیاسی و بر هم خوردن توازن و روابط دیپلماتیک در برخی مناطق جهان است. ترکیه نمونه دست اولی از این مشکل است که چگونه تشدید مشکلات دیپلماتیک می تواند یک مقصد گردشگری را به گونه ای منفی تحت تاثیر قرار داده و دچار زیان و رکود کند. این کشور تنها در سال 2014 بیش از 4.4 میلیون گردشگر روس داشته که اکنون همه این شمار گردشگر را از دست داده است.
بحران قیمت نفت
طبق گزارش سازمان گردشگری جهانی، صنایع مسافرتی و مسافران از سقوط شدید قیمت نفت و گاز سود سرشاری می برند زیرا سبب ارزانی هزینه تمام شده کالا و خدمات در این صنعت می شود. علاوه بر این کاهش قیمت نفت سبب کاهش هزینه زندگی در اروپا نیز می شود. آن هم در شرایطی که در برخی کشورها همانند آلمان میزان درآمدها از نرخ تورم سریع تر شده است. بنابراین مردم می توانند پول بیش تری برای سفر و تعطیلات خرج کنند. با این حال روی دیگر سکه وضعیت کشورهای صادرکننده نفت است که با کاهش شدید درآمد ناشی از فروش نفت در بازارهای جهانی با مشکلات اقتصادی و کاهش درآمدها مواجه خواهند شد که به معنی کاهش توان سفر و گردشگری در این کشورها است.
تهدیدهای تروریستی
یکی از بزرگ ترین چالش ها در برابر گردشگری در سال 2016 تشدید تهدیدهای تروریستی است که سبب تشدید تدبیرها و محدودیت های امنیتی در بسیاری از مقصدهای گردشگری شده است. رفتارهای تروریستی سبب شده که برخی مقصدهای گردشگری برای ماه ها دچار شوک شوند. در تونس نرخ رزروها پس از مدت کوتاهی رشد به سرعت کاهش یافت. در اروپا نیز پس از حمله ماه نوامبر به پاریس میزان تقاضا برای سفر به پاریس و نیز بروکسل و از دیگر سو در استانبول ترکیه بشدت کاهش یافت. با این حال طالب رفاعی دبیرکل سازمان گردشگری جهانی می گوید که تجربه سال های اخیر نشان داده است که هرچه هم رخ دهد تاثیر آن بر گردشگری اثری کوتاه مدت است و رخدادهای تروریستی عموما تاثیر درازمدتی بر گردشگری ندارند. به گفته او متخصصان صنعت گردشگری همچنان اعتماد می کنند و مردم نیز هنوز به سفر می روند و تنها اثر این حوادث آن است که در کوتاه مدت مقصدهای دیگری را جایگزین مقصدهای مورد تهدید می کنند.
انتشار بیانیه های هشدار، مرزبندی و محدودیت ویزا
پس از حملات اخیر تروریستی برخی کشورها دست به انتشار هشدارها زده و یا پروزاهای خود را به برخی مقصدهای گردشگری محدود کردند. به گفته دبیر کل سازمان گردشگری جهانی این نگرانی مهمی برای گردشگری است که برخی دولت ها از ترس حملات تروریستی دست به انتشار بیانیه های هشدار آمیز می زنند. اگر این روند ادامه یابد کشورهای زیادی که قربانی تروریست ها شده اند، دوبار قربانی می شوند. بار نخست فشار و رنج ناشی از رخدادهای مرگبار و ترسناک تروریستی و بار دیگر به دلیل تحریم سفر از سوی کشورها یا جامعه جهانی!
علاوه بر این بحران پناهندگان جاری در اروپا نیز به تشدید مرزبندی ها و کنترل مرزی و محدودیت صدور ویزا در بسیاری از کشورهای اروپایی منجر شده است که در سال 2016 این روند شدت گرفته است. بی تردید بازگشت به مرزبندی های گذشته برای صنعت گردشگری وضعیت خوبی نیست.
