محققان دریافته اند بدن انسان به سرعت و در عرض یک شب می تواند خود را با شرایط زندگی در ارتفاعات وفق دهد اما اثر این تطبیق پذیری برای ماه ها در بدن باقی خواهد ماند.
بر اساس گزارش ساینس، محققان برای اولین بار خون کوهنوردان را مورد بررسی قرار داده اند تا تغییراتی که در گلبول های قرمز خون در محیط های کم اکسیژن رخ می دهند را مشاهده کنند، و نتیجه نشان داد این تغییرات در عرض چند ساعت رخ می دهند.
این یافته با باور قدیمی که می گوید بدن انسان در ارتفاع تولید گلبول های خونی جدید را آغاز و جایگزین قدیمی ها می کند تا اکسیژن بیشتری به ماهیچه ها و اندام های بدن برساند در تناقض است. این به آن معنی است که دانشمندان تاکنون فکر می کردند در بیس کمپ کوه اورست در نپال، جایی که اتمسفر تنها 53 درصد از اکسیژن موجود در هوا را نسبت به ارتفاع سطح دریا دارد، انسان به تدریج تولید گلبول های قرمز خونی جدید را آغاز می کند تا اکسیژن رسانی به بدن سریع تر شود.
به گفته رابرت راچ از دانشگاه کلرادو، این تفکر برای 50 سال در میان دانشمندان رواج داشت، اما شاید در مورد افرادی که در ارتفاعات زندگی می کنند صدق کند، نه افرادی که کوهنورد هستند و برای مدتی در ارتفاعات سکونت دارند. و از آنجایی که بدن در هر ثانیه دو میلیون گلبول قرمز جدید تولید می کند، جایگزین کردن این حجم از گلبول ها در بدن کوهنوردان به چند هفته زمان نیاز دارد، پس چگونه کوهنوردان در ارتفاعات زنده باقی می مانند؟
یافته های جدید نشان می دهند حتی افراد عادی نیز در کمتر از چند روز می توانند خود را با شرایط جدید وفق دهند. برای بررسی این رویداد محققان آزمایشی ایجاد کردند تا در آن به بررسی تغییرات بیولوژیکی بنیادینی بپردازند که با افزایش ارتفاع در بدن انسان رخ می دهد.
در این آزمایش 21 انسان سالم، 12 مرد و 9 زن 19 تا 23 ساله به کمپی در نزدیکی قله کوه چاکالتایا در بولیوی فرستاده شدند که ارتفاعی برابر 5260 متر دارد.
پیش از آغاز صعود، خون این افراد مورد آزمایش قرار گرفت و همچنین در چندین توقف در مسیر صعود نیز این آزمایش ها تکرار شدند و پس از رسیدن به مقصد و پایین آمدن تا ارتفاع 1525 متری در طول دوره ای هفت روزه نیز آزمایش های خون تکرار شدند.
پس از یک هفته استراحت افراد باری دیگر به ارتفاع 3.2 کیلومتری فرستاده شدند. داوطلبان اعلام کردند که صعود دوم برای آن ها بسیار راحت تر از صعود اول بوده است. این به آن معنی است که نه تنها کوهنوردان در اولین صعود خود را با شرایط تطبیق داده اند، بلکه توانسته اند تغییراتی که در بدنشان رخ داده را پس از بازگشت به بخش کم ارتفاع تر حفظ کنند.
زمانی که محققان نتایج آزمایش های خونی را بررسی کردند دریافتند گلبول های قرمز خون جایگزن نشده اند، بلکه با سرعت و در عرض چند ساعت دچار تغییر شده آند. دانشمندان همچنین دریافتند تعداد زیادی از تغییرات مرتبط با توانایی انتقال و رساندن اکسیژن به ماهیچه ها و اندام های حیاتی بسیار پیچیده تر از حد انتظار آنها بوده است.
این اولین مدرکی است که در خارج از فضای آزمایشگاهی از تغییرات سلول های خونی در واکنش به محیط های مرتفع به دست آمده است و محققان می گویند از آنجایی که طول عمر گلبول های قرمز 120 روز است، انتظار می رود این تغییرات در طول عمر این سلول ها باقی بمانند.
نتیجه این مطالعات می تواند به درمان جراحت هایی که با خونریزی های شدید همراه هستند، کمک کند. زیرا در این شرایط نیز بدن دچار کمبود اکسیژن می شود و یافتن راهی برای افزایش سطح اکسیژن خون و افزایش گنجایش حمل اکسیژن توسط خون می تواند در شرایط اضطراری بیسار حیاتی باشد و جان بسیاری از انسان ها را از مرگ نجات دهد.
منبع: همشهری آنلاین
