سازمان جهانی گردشگری نقش مرکزی و مهمی در ترفیع وضعیت تعهد و توانایی های موجود کشورهای در حال توسعه در زمینه گردشگری دارد.
طبق تعریف حقوق بین الملل، سازمان بین المللی سازمانی است که اعضای آن را دولت ها تشکیل می دهند، البته وجود دارند سازمان های غیر دولتی که در عرصه ی بین المللی فعالیت می کنند. سازمان بین المللی بر پایه عهدنامه ای بین دولت ها تشکیل می شود. بدین ترتیب گروه بندی های کشورها که بر پایه عهدنامه ای قرار ندارد را نمی توان سازمان بین المللی دانست. سازمان ملل متحد، مشهورترین سازمان بین المللی است و البته سازمان جهانی جهانگردی (UNWTO) به عنوان یک زیر مجموعه از این سازمان، مسئولیت ترویج گردشگری پایدار و در دسترس در سطح جهانی را به عهده دارد. همچنین این نهاد بین المللی، در کنار تعقیب اهداف سیاسی و اقتصادی، با تاکید بر جنبه های اخلاقی صنعت گردشگری تلاش در کاهش میزان فقر و به حداقل رساندن اثرات منفی گردشگری دارد.
تاریخچه
سنگ بنای شکل گیری اولیه این سازمان در سال 1925 میلادی با تاسیس اتحادیه بین المللی سازمان های رسمی تبلیغات گردشگری در لاهه، پی ریزی شد. این اتحادیه پس از جنگ جهانی دوم به عنوان اتحادیه بین المللی سازمان های رسمی گردشگری (IUOTO) تغییر نام داد و بعد باز هم در نام و عنوانش تغییرات ایجاد شده و به سازمان جهانی گردشگری (WTO) تبدیل گشت و نخستین مجمع عمومی آن در ماه می 1975 میلادی در مادرید اسپانیا تشکیل شد.
از سال 1976 سازمان جهانی گردشگری به سازمان ملل وابسته شد و به آژانس اجرایی برنامه های توسعه سازمان ملل تبدیل گشت.
ایران در سال 1392 به عنوان نایب رییس مجمع عمومی سازمان جهانی گردشگری برگزیده شد و کشورمان تا سال 2017 (از سال 2014) در عضویت شورای اجرایی و کمیته بررسی عضویت اعضای وابسته این سازمان است.
سازمان جهانی گردشگری به اختصار (UNWTO) مستقر در شهر مادرید اسپانیا، یکی از نمایندگی های سازمان ملل است که در رابطه با امور جهانگردی تحقیق می کند و سالانه گزارشی نیز منتشر می کند. این سازمان، آژانس ویژه ای در سازمان ملل متحد است که وظیفه هدایت صنعت گردشگری را دارد.
وظیفه اصلی این سازمان سیاست گذاری در حوزه گردشگری بین المللی است و در مباحث فنون مرتبط با گردشگری نیز فعالیت می کند. هم چنین این سازمان به عنوان محل گفتگوی کشورها درباره سیاست ها و تجارب عملی آن ها درباره صنعت گردشگری است.
سازمان جهانی گردشگری نقش مرکزی و مهمی در ترفیع وضعیت تعهد و توانایی های موجود کشورهای در حال توسعه در زمینه گردشگری دارد. این سازمان همچنین به وسیله متقاعد کردن کشورهای عضو از طریق معرفی مقاصد گردشگران از سفر، حداکثر منفعت اقتصادی که توریسم می تواند با خود به همراه بیاورد و تاثیرات اجتماعی و فرهنگی ناشی از توسعه توریست و در عین حال کاهش تاثیرات زیست محیطی و تاثیرات منفی اجتماعی آن ها، برای اجرایی شدن دستورالعمل های جهانی اخلاق حرفه ای در توریسم تلاش می کند.
اعمال مستقیمی که از تلاش های سازمان جهانی گردشگری حمایت می کند توسط دفاتری در آفریقا، آمریکا، شرق آسیا و اقیانوسیه، اروپا، خاورمیانه و جنوب آسیا اعمال می شود. دفتر مرکزی این سازمان در مادرید است. سازمان جهانی گردشگری موظف به اجرای اهداف توسعه هزاره، کاهش فقر و گسترش توسعه پایدار است.
در حال حاضر 157 کشور، منطقه و بیش از 500 عضو وابسته، به نمایندگی بخش خصوصی، موسسات آموزشی، شرکت های جهانگردی و مراجع صلاحیت دار محلی در این سازمان عضو هستند.
اهداف
یکی از برنامه هایی که این سازمان ملزم به انجام آن شده، رسیده به اهداف “توسعه هزاره” است. این هدف ها که شامل 8 مورد می شود در سال 2000 میلادی در سازمان ملل بر روی آن توافق شد. این اهداف موارد زیر شامل می شود:
1. ریشه کنی فقر
2. تامین آموزش ابتدائی در سطح جهانی
3. برابری جنسیتی و توانمند سازی زنان
4. کاهش مرگ و میر اطفال
5. بهبود وضعیت مادران
6. مبارزه با ایدز، مالاریا و سایر بیماری ها
7. تضمین پایداری محیط زیست
8. مشارکت جهانی برای توسعه
علاوه بر موارد ذکر شده در بالا این سازمان فعالیت های بارزی در خصوص آمار و ارقام و تحقیقات بازار گردشگری انجام می دهد. این تحقیقات در دنیای گردشگری بسیار پراهمیت و اثرگذار بوده است. به موجب این تحقیقات و پژوهش های این سازمان، استانداردهای بین المللی برای اندازه گیری تاثیرات گردشگری در اقتصاد ملی و پیش بینی روند آتی توسعه آن در دسترس عموم مردم جهان قرار می گیرد.
این سازمان در تلاش است از طریق کمک به حذف ویزا و الزامات وقتگیر حکومتی و ایجاد یک استاندارد کلی صدور گذرنامه و روادید باعث تسهیل سفر و گردشگری شود.
ریاست سازمان
رابرت لوناتی از فرانسه (1975-1985)
ویلیبالد پاد از اتریش (1986-1989)
آنتونیو انریکز ساویاک از مکزیک (1990-1996)
فرانچسکو فرانگیالی از فرانسه (1997-2009)
طالب ریفاعی از اردن (2010- 2017)
زوراب پولولیکاسویل (سال 2017 انتخاب شده است)
زوراب پولولیکاسویل رئیس جدید سازمان WTO
یکصد و پنجمین نشست شورای اجرایی سازمان جهانی جهانگردی هفته گذشته در اسپانیا برگزار شد و در نتیجه آن دبیرکل جدید این سازمان انتخاب شد. پس از رای گیری از میان نمایندگان زیمبابوه، گرجستان، کره جنوبی، برزیل و کلمبیا، در نهایت زوراب پولولیکاسویل «Zurab Pololikasvil» کاندیدای گرجستانی با 18 رای منتخب شد که قرار است ماه سپتامبر در چین به مجمع عمومی سازمان جهانی جهانگردی معرفی و توصیه شود که شروع فعالیت وی پس از تصویب در مجمع عمومی است.
برای این دور هفت نفر، کاندیدا شده بودند که به فاصله ی یک ماه تا برگزاری انتخابات، نماینده ارمنستان کناره گیری کرد و به فاصله یک روز تا برگزاری این جلسه، نماینده سیشل هم انصراف داد که البته در سخنانی اعتراض آمیز گفت که به خواست معاون رییس جمهور کشورش این کار را انجام داده و راضی به انجام این کار نبوده است.
منابع: ویکی پدیا، دنیای سفر، همشهری
