«قله اورست بلند ترین قله جهان است»، اما آیا همه چیز درباره این قله به همین یک جمله ختم می شود؟ حتما چیزهایی هست که درباره این قله نمی دانیم.
1. عنکبوت های هیمالیایی
حتی در کوهستان که به قصد کشیدن یک نفس راحت «اکسیژن خالص» رفته ایم، از شر عنکبوت ها در امان نیستیم. «اوفریس اومنیسوپرستس»، معروف به عنکبوت پرشی هیمالیا، که در گوشه سنگ ها و درز صخره های اورست زندگی می کند، یکی از معدود مخلوقاتی است که در این حد از ارتفاعات زندگی می کند. این عنکبوت قادر به خوردن همه حشراتی که قادر به پرواز در آن مناطق هستند، است. کوهنوردان اوفریس را در ارتفاع 6700 متری اورست پیدا کرده اند و به همین دلیل می توان گفت که غیر از چند مورد ویژه از پرندگان، اوفریس تنها موجود زنده ای است که در این ارتفاع از سطح زمین زندگی می کند. البته در سال 1924، یک گروه کوهنوردی بریتانیایی نوعی ملخ در اورست کشف کردند که در حال حاضر نمونه آن در موزه تاریخ طبیعی بریتانیا نگه داری می شود.
2. 21 بار فتح اورست
آپا شرپا، کوهنورد نپالی، تاکنون 21 بار بام جهان را فتح کرده است. وی اولین بار در ماه می 1990 پس از 3 صعود ناموفق برای اولین بار قله اورست را فتح کرد. وی که برای کشف رازهای پنهان اورست، پس از اولین صعود، هر سال صعود را تکرار کرده و تا سال 2011 تعداد صعود خود را به 21 بار رسانده، با مشاهده وضعیت قله و تغییر آن طی این سال ها، به شدت از عواقب گرم شدن زمین ابراز نگرانی کرده است. آپا، آب شدن برف های روی قله را باعث سخت تر شدن صعود دانسته و اظهار می کند که با همین آب شدن ها، محل زندگی افراد ساکن در دامنه قله، که خود نیز جزو آن ها است، غرق در سیل خواهد شد. 4 صعود آخر آپا شرپا همراه با تعدادی آزمایش بر روی قله اورست بود.
3. مرتفع ترین نزاع تاریخ
فتح اورست آن طور که به نظر می آید رمانتیک نیست. بر اساس آمار ارائه شده از صنعت گرشگری در هیمالیا، تعداد صعود کنندگان هر سال رو به افزایش است. در سال 1983 تعداد کسانی که قله اورست را تا آن زمان فتح کرده بودند به 8 نفر می رسید، اما در سال 2012، تنها در یک روز 234 نفر به این قله صعود کردند. پس خیلی دور از ذهن نیست که در چنین وضعیتی بین صعود کنندگان مشاجره و یا حتی نزاع صورت گیرد. در سال 2013 ، کوهنوردانی با نام های یولی استک، سیمون مورو و جاناتان گریفیث قصد صعود به اورست را داشتند که در میانه راه، بومیان هیمالیایی که جزو راهنمایان صعود کنندگان هستند، به دلیل خطرات احتمالی، از صعود بیشتر آن ها ممانعت به عمل می آورند. این 3 کوهنورد با راهنمایان صعود درگیر می شوند که البته نهایتا به دلیل همکاری سایر اعضای صعود کننده با بومیان هیمالیایی، به کمپ اصلی باز می گردند. اما جالب اینجاست که در کمپ اصلی با نیروهای نظامی نپالی مواجه می شوند و به همین دلیل مجبور به دادن تعهد به عدم تکرار کار خود می دهند.
4. قدمت 450 میلیون ساله
اگرچه رشته کوه هیمالیا 60 میلیون سال پیش شکل گرفته است، اما تاریخ آن قدمتی بیش از این دارد. 450 میلیون سال قبل و زمانی که سنگ آهک، قسمتی از لایه های رسوبی بوده است، اورست در زیر آب قرار داشته است. به مرور زمان، سنگ ها به هم نزدیک شده و رشدی معادل سالیانه 11 سانتی متر را تجربه می کنند. امروز، شما می توانید فسیل هایی مربوط به موجودات دریایی را در قله اورست پیدا کنید. در سال 1924، نوئل اودل با کشف نخستین فسیل های موجودات دریایی در اورست، این مسئله را کشف کرد. اولین نمونه سنگ های بام دنیا را نیز برای اولین بار یک گروه سوییسی در سال 1956 با خود به همراه آوردند.
ارتفاع دقیق قله اورست چند متر است؟ این بستگی دارد که شما در چه کشوری زندگی می کنید. چین ارتفاع اورست را 8844 متر عنوان می کند، در حالی که نپال مدعی است که ارتفاع اورست 8848 متر است. دلیل ارتفاع کمتر در منابع چین این است که معیار آن ها برای ارتفاع قله، تنها سنگ بوده و مقدار یخ روی قله را جزو ارتفاع محاسبه نمی کنند. با این حال مجامع بین المللی، برف روی قله را نیز جزو ارتفاع آن محاسبه می کنند. در سال 2010 نیز، چین و نپال به این توافق رسیدند که ارتفاع اورست را همان 8848 متر در نظر بگیرند.
6. نام اورست چیست؟
مرتفع ترین قله دنیا در دنیا اورست خوانده می شود، اما تبتی ها به این قله «قومولانگما» می گویند. این نام به معنی «زندگی الهه مادر» می باشد. اما اورست فقط این 2 نام را ندارد. به طور مثال، در نپال «ساگارماتا» به معنی «پیشانی آسمان» نام دارد که این نام پارک ملی نپال است که اورست در آن واقع شده است. اما «اورست» نام خود را از اولین کاشف خود که مردی بریتانیایی به نام «جرج اورست» بود گرفته است.
7. دربست اورست!
صعود به اورست چیزی حدود چند هزار دلار آب می خورد، اما هر روز به تعداد کسانی که قصد فتح اورست را دارند افزوده می شود. در سال 2012، رالف دایموویتس، کوهنورد آلمانی، عکسی را منتشر کرد که در آن صف افراد در حال صعود به اورست را نشان می داد. البته این صف عریض و طویلی که رالف آن را به تصویر کشیده بود، به دلیل اوضاع نامساعد جوی از فتح قله باز ماند. 19 می 2012 روزی بود که افراد صعود کننده به قله باید در صفی 2 ساعته به انتظار می نشستند. در این روز بیش از 234 نفر خواهان صعود به قله بودند. البته ناگفته نماند که از این افراد صعود کننده، 4 نفر به دلیل عدم احتیاط در گذرگاه های صعب العبور، جان خود را از دست دادند.
8. در اورست هم نظافت را رعایت کنید
حتما عکس های فراوانی از اورست دیده اید که زیبایی و شکوه آن را از زوایای مختلف به نمایش گذاشته اند. اما روی دیگر این زیبایی و شکوه جایی است که کوهنوردان زباله های خود را در کوه رها کرده اند. بر اساس یک آمار تقریبی، حدود 50 تن زباله رها شده در اورست وجود دارد که هر روز و با صعودهای جدید بر حجم آن افزوده می شود. در دامنه اورست حجم عظیمی از کپسول های اکسیژن و تجهیزات کوهنوردی وجود دارد که صعود کنندگان آن ها را در کوه رها کرده اند. از سوی دیگر، اورست مملو از جنازه صعود کنندگان ناکام است که به دلیل صعب العبور بودن آن مناطق، امکان انتقال این اجساد وجود ندارد. حتی در میان این اجساد، جنازه افرادی که به عنوان راهنمای گروه بوده اند نیز مشاهده می شود. البته از سال 2014 دولت نپال قوانینی درباره صعود به اورست وضع کرده که طی آن افراد صعود کننده، هنگام بازگشت باید حداقل 8 کیلوگرم زباله را با خود به پایین قله بیاورند.
9. اورست هنوز رشد می کند
ممکن است اندازه گیری صورت گرفته توسط نپال و چین معیار درستی برای ارتفاع اورست نباشد. در سال 1994 محققان دریافتند که اورست به طور متوسط سالیانه 4 میلی متر رشد می کند. همانطور که صفحه های زمین هم چنان در حال حرکت هستند، اورست نیز به رشد خود ادامه می دهد. در سال 1999 محققان آمریکایی تجهیزاتی را بر روی اورست نصب کردند که امکان مشاهده این تغییرات را می داد. آن ها در حال گسترش تحقیقات خود هستند تا ثابت کنند که ارتفاع قله اورست در حال حاضر 8850 متر است.
10. اورست بلندترین قله دنیا نیست
«مائونا کیا» قله آتشفشان غیرفعال هاوایی، 4205 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. اما باید بدانید که 6000 متر از این کوه در زیر آب قرار دارد. اگر معیار اندازه گیری را کف اقیانوس قرار دهیم، ارتفاع این قله حدود 10203 متر خواهد بود که حدود 1700 متر از اورست بلندتر است. اورست، بلندترین نقطه کره زمین هم نیست. آتشفشان خاموش «چیمبورازو» در اکوادور 6267 متر از سطح دریا ارتفاع دارد، اما این معیار ربطی به بلندترین نقطه جهان ندارد. کره زمین در برخی از مناطق خود دارای پوسته ضخیم تری است و به همین دلیل اکوادور نسبت به نپال، فاصله بیشتری با مرکز زمین دارد. اگر از این نقطه نظر به مرتفع ترین نقطه زمین نگاه کنیم، اورست بلندترین نقطه زمین نخواهد بود.
منبع: فارنت
