جرزی کوکوشکا افسانه هیمالیانوردی

چیزی که جرزی کوکوشکا را برجسته تر از همنوردان غربی اش کرده نه تنها کیفیت صعودهای وی بلکه شرایط سخت راهیابی وی به هیمالیا بود.

جرزی (یورک) کوکوشکا در سال 1948 در شهر کاتویچ لهستان چشم به جهان گشود. کوکوشکا در سال 1986 صعود به تمامی 8000 متری ها را پس از تنها 8 سال تلاش به پایان رساند (این امر برای رینهولد مسنر 16 سال به طول انجامید). بسیاری او را برجسته ترین کوهنورد تمامی اعصار در هیمالیا می شناسند.

کوکوشکا اغلب صعودهایش را از مسیر جدید یا در زمستان صورت داد. در واقع او با گشایش 9 مسیر بر روی 8000 متری ها، 5 صعود آلپی بر روی این قلل و در نهایت 4 صعود زمستانی این لقب را از آن خود کرده است.

اما چیزی که کوکوشکا را برجسته تر از همنوردان غربی اش کرده نه تنها کیفیت صعودهای وی بلکه شرایط سخت راهیابی وی به هیمالیا بود. بی شک وقتی بدانیم او یک معدنچی فقیر در کشوری تحت حاکمیت کمونیست ها بود و هزینه اغلب صعودهایش را از راه پاک کردن دودکش کارخانه ها کسب می کرد بیشتر او را تحسین می کنیم. تمامی تجهیزات کوهنوردی کوکوشکا، لوازمی بودند مستامل و کهنه، لوازمی اغلب دست دوم و البته ناکافی برای آن شرایط سخت. در نهایت نیز او با طناب دست دومی که در نپال از تیمی کره ای خریده بود کشته شد.

او بسیار دیر هم هوا می شد، اما عموما آن را با توانمندی و صبر و متانت و استقامتی در خور تحسین جبران می کرد.

لوتسه کوه ویژه کاکوشکا بود. صعود از مسیر غربی، نخستین صعود 8000 متری کوکوشکا بود و او با صعود مسیر عادی این کوه در 4 اکتبر 1979 همچون آذرخشی در هیمالیا سر برآورد. اما لوتسه در نهایت هم محل غروب این ستاره دوست داشتنی هیمالیا شد. در واقع لوتسه کوه ویژه کوکوشکا بود و پیکر او برای همیشه در این کوه آرمید.

امروز اول آبان ماه برابر با 24 اکتبر، بیست و ششمین سالروز مرگ این کوهنورد افسانه ای است. یادش گرامی …

معرفی جرزی کوکوچکا

جرزی کوکوچکا کوهنوردی لهستانی بود که ارتفاعات بسیاری را در نوردید. در ۱۸ سپتامبر ۱۹۸۷، او پس از رینهولد مسنر، دومین مردی بود که توانست به چهارده قله ی هشت هزار متری در جهان صعود کند. او همچنین اولین مردی بود که توانست به سه ارتفاع از این چهارده ارتفاع در زمستان صعود کند.

درباره جرزی کوکوچکا

(۱۹۴۸-۱۹۸۹) از برجسته ترین کوهنوردان جهان محسوب می شود. پس از رینهولد مسنر، وی دومین مرد تاریخ بود که تاج هیمالیا را تصرف کرد. او این کار را به سبکی بهتر از مسنر انجام داده است: زیر ۸ سال، ۱۱ مسیر جدید، چهار صعود زمستانی. جرزی کوکوچکا تنها در یک صعود، از اکسیژن استفاده کرد. وی عضو یکی از گروه های نخبه کوهنورد هیمالیایی لهستانی بود که تخصص آن ها در صعودهای زمستانی (به نام جنگجویان یخی) بود.

او اولین مردی است که اولین صعودهای زمستانی را به ۳ ارتفاع هشت هزار متری انجام داد: دائولاگیری با آندره چک در ۱۹۸۵، کانگچن چونگا با کریستوف ولکیکی در ۱۹۸۶ و آناپورنا با آرتور هایزر در ۱۹۸۷٫ یکی از سخت ترین مسیرهایی که او طی کرد کاراکورام لهستان بود. او مسیر جدید در سمت شمالی کی دبلیو را انتخاب کرد(با تدوز پیوتروسکی)، که هیچ کس هرگز تکرار نکرده است.

زندگی جرزی کوکوچکا

کوکوچکا در سال ۱۹۴۸، ۲۴ مارس در کاتوویتس (لهستان) متولد شد. او مدرسه ابتدایی و مدرسه تجارت را در کاتوویتس به پایان رساند.

او ابتدا صخره نورد و سپس کوهنورد بود.اولین صخره نوردی وی در سال ۱۹۶۵ (۴ سپتامبر) بود. دوستش او را به پودلسیس، یکی از نقاط کوهنوردی با دیواره های سنگ آهک ۲۵ متر ارتفاع، برد. در همین روز اول، کوکوچکای جوان احساس می کرد که کوهنوردی نقطه ی قوت بسیار مهمی در زندگی او است.

به زودی او کوهنوردی را در باشگاه کوهنوردی در کاتوویتس شروع کرد. در سال ۱۹۶۶ دوره کوهنوردی را در کوههای تاترا گذراند (مربیان وی Janusz Kurczab و Kazimierz Liszka بودند که در آینده شرکای کوهنوردی او شدند). از آن به بعد او هر سال به نقاط بالاتری در تاترا صعود کرد.

زندگی کوهنوردی کوکوچکا

در سال ۱۹۷۱ با جرزی کالا و بیگنیو واچ اولین صعود زمستانی از کورتیکواکا VI + را آغاز کرد. (مسیر وویسیه کورتیکا در آن زمان سخت ترین مسیر صعود در تاترا بود). سال آینده با آندره ماخنیک مسیر جدیدی را در ستون شمالی Mały Durny Szczyt طی کرد.

پس از دومین فصل زمستان، مورد استقبال کوهنوردان نخبه باشگاه کوهنوردی قرار گرفت و توانست به دولومیت های ایتالیا برود. در این زمان لهستان کشور کمونیستی بود. رفتن به خارج از کشور سخت بود و برای همه امکان پذیر نبود. یکی از فرصت های سفر کوهنوردی بود (که توسط باشگاه کوهنوردی برگزار شد).

در دولومیتس با شرکا مسیر جدیدی را آغاز کرد. در این صعود او مورد اصابت سنگ قرار گرفت، اما با این همه، باقی اعضای تیم مسیر را به پایان رسانند. پس از این حادثه وی ۶ روز را در بیمارستان گذراند و پس از آن دوباره به کوهنوردی بازگشت.

آنچه به دست آورد مسیری جدید و آسته سوساتی درپونتا سیوتا بود. او در زمستان به دولومیتس بازگشت و اولین صعود زمستانی از طریق Via dell’Ideale (سمت جنوبی از Marmolada d’Ombretta) را انجام داد.

تابستان سال ۱۹۷۳ او به ماسه کوه بلانک رفت. با Wojciech Kurtyka و Marek Łukaszewski مسیر جدیدی را در Petit Dru (پیت ژان) طی کرد. در این سفر او، اول انجام داد کوه مونت بلانک یکی از اصلی ترین این کوه ها بود. در سال ۱۹۷۴ او به کوه مک کینلی (Denali فعلی) در Alasca صعود کرد. چندین بار انگشت پای او دچار سرما زدگی شد و در ارتفاعات ضعیف بود. یک سال بعد با سیسیلیا کوکوچزا ازدواج کرد. در ماه عسل او توانست مسیر جدیدی را در کلاسهای ژوراسیس بپیماید.

در سال ۱۹۷۶ با گروهی به هندوکش رفت. او به تنهایی کوه اول و کوه تز صعود کرد. دو سال بعد بازگشت و دو صعود خوب دیگر انجام داد.

در سال ۱۹۸۱ با کریستوف ولیکی و ریشارد پاولوسکی به نیوزیلند رفت.

صعودهای جرزی کوکوچکا

مجموعه صعودهای کوکوچکا نشان می دهد که چرا بسیاری او را یکی از بهترین کوهنوردان تاریخ می دانند. او در مدت هشت سال به چهارده کوه صعود کرد. تا به آن زمان، هیچ کوهنوردی از نظر زمانی این رکورد را ثبت نکرده اند. کوکوچکا ده مسیر جدید ایجاد کرد و در زمستان از چهار قله صعود کرد. وی یکی از اعضای نخبه گروه کوهنوردی هیمالیایی لهستانی بود که در صعودهای زمستانی تخصص داشت.

او اولین بار هیمالیا را در سال ۱۹۷۷ فتح کرد. او کوه نانگاپاربات را نیز امتحان کرد. اما موفقیتی در این زمینه نصیب او نشد.

۱۹۷۹ – لوتسه – مسیر عادی
ای. هینریش، ای چک، کوکوچکا و اسکورک مسیر طبیعی لوتسه (NE) را در فصل عادی سال پس از مفصل موسمی در تاریخ ۴ اکتبر ۱۹۷۹ فتح کردند. او در حالی به قله رسید که از اکسیژن اضافی استفاده نکرد.

۱۹۸۰ – کوه اورست – مسیر جدید
در ۱۷ فوریه سال ۱۹۸۰ لزک سیچی و کریستوفر ویلکی اولین صعود زمستانی را به کوه اورست انجام دادند. این اعزام توسط اندره زاوادا رهبری شد. بیس کمپ و برخی از اردوگاهها (I و II) در مسیر عادی اورست وجود دارند. این کمپ ها سفرهای بعدی بهاری را در کوه اورست امکان پذیر می کنند. پس از یک ماه مسیر آماده سازی برای قله فراهم شده بود. آندره چوک و جرزی کوکوچکا که در ۱۹ مه ۱۹۸۰ با صعودشان به اورست، برای این قله مسیر جدیدی را در ستون جنوبی هموار کردند. این تنها زمانی است که کوکوچکا از اکسیژن مکمل استفاده کرد.

۱۹۸۱ – ماکالو – مسیر جدید، صعود انفرادی جرزی کوکوچکا
سال دیگر، در سال ۱۹۸۱، کوکوچکا به یک هدفی بزرگ تر در ماکالو رسید: او توانست با فتح زین عظیم بین قله اصلی و ماکالو – و ان وی ریج به صورت انفرادی تغییری بزرگ ایجاد کند.

۱۹۸۲ – برودپیک – مسیر عادی، سبک آلپی
سپس در سال ۱۹۸۲، کوکوچکا به همراه دوست خود ووجیچ کورتیکا به هیمالیا بازگشت تا مسیر عادی این مسیر را بپیماید.

۱۹۸۳ – گاشربروم I & II – مسیر جدید، به سبک آلپ
ووسیه کورتیکا و جرزی کوکوچکا مسیرهای جدیدی را در هر دو قله ی I و II گرشابروم به سبک آلپ فتح کردند.

۱۹۸۴ – برودپیک – مسیر جدید ، به سبک آلپی
کوکوچکا و کورتیکا برای باز کردن مسیر جدید، از جمله عبور از سه قله برود دوباره بازگشتند.

۱۹۸۵ – دائولاگیری – اولین صعود زمستانی
۱۹۸۵ جورک سالی تماشایی را شروع کرد. او در ۲۱ ژانویه داولاگیری را (با آندره چوک) برای بار دوم فتح کرد. در مسیر بازگشت آنها مسیر خود را از دست داده و دچار بیواک سخت (بدون چادر) شدند.
۱۹۸۵ – چو آیو – دومین صعود زمستانی، مسیر جدید
قبل از پایان زمستان، او به تنهایی به بیس کمپ در چو اویو (قله ای که لهستانی-کانادایی بود) رفت. وی برای اولین صعود به سه کوهنورد دیگر از لهستان – ماسیه برباکا، مسیج پاولیکوفسکی و آندره هاینریش – به ستون SE در چو اویو پیوست. آنها ۱۵ فوریه حرکت کردند و این اولین بار بود که در زمستان مسیر جدیدی با ۸۰۰۰ متر طی کردند. کوکوچکا در طی ۲۵ روز دو صعود زمستانی دیگر انجام داد.

۱۹۸۵- نانگاپاربات – جرزی کوکوچکا و مسیر جدید
تابستان ۱۹۸۵، جرزی با آندره هاینریش، کریستوف اوبودزینسکی و یک جوان مکزیکی به نام کارلوس کارسولیو (کوهنورد آینده دار برای به پایان رساندن ۱۴۰۰۰ هزار نفر) همکاری کرد.

۱۹۸۶ – کانچن جونگا – اولین صعود زمستانی
او قله ی ۸۰۰۰ متری خود را انتخاب کرده بود و برای رسیدن به زمستان منتظر بود. فقط در این صورت بود که او از کانچن جونگا می توانست صعود کند. در ۱۱ ژانویه ۱۹۸۶ مسیر عادی را طی کرد. شریک صعود او کریستف ولکیکی بود. او به جنگجوی یخی لهستانی معروف بود.

۱۹۸۶ – K2 – مسیر جدید، به سبک آلپی
برای حفظ رکوردهای خود، قله بعدی جایی جز K2 نخواهد بود. آنچه جرزی کوکوچکا و تادئوس پیوتروسکی انجام دادند، درسی بزرگ برای صعودهای سخت بود. مسیری که در مسیر جنوبی باز کردند هرگز فرد دیگری نتوانست بپیماید. مسیری که کوکوچکا طی کرد، به ندرت توسط فرد دیگری برای صعود انتخاب می شود. مسیر دشوار و گردنه های سخت باعث شده تا صعود از این مسیر به مثابه ی خودکشی باشد.

۱۹۸۶ – ماناسلو – مسیر جدید، به سبک آلپی
جرزی در همان سال ماناسلو را نیز فتح کرد. او بار دیگر در زمستان، این فتح را انجام داد. در ۱۰ نوامبر، کوکوچکا و آرتور هاجزر اولین صعود را به ماناسلو انجام دادند.

۱۹۸۷ – آناپورنا – اولین صعود زمستانی جرزی کوکوچکا

پس از صعود اوایل ماه نوامبر خود به ماناسلو، جورک و آرتور هاجزر در ۳ فوریه سال ۱۹۸۷ آناپورنا را از جبهه شمالی صعود کردند. هاجرز در سپتامبر همان سال با کوکوچکا برای صعود به قله بازگشتند. آن زمان بود که آن ها اولین صعود به جبهه شرقی شیشاپانگما (در تاریخ ۱۸ سپتامبر ۱۹۸۷) را انجام دادند.

مرگ جرزی کوکوچکا

جرزی در تلاش (همراه باریشارد پاولوسکی) برای صعود به قله های آلپ، در هنگام عبور از بخش فتح نشده لوتسه در نپال، در ۲۴ اکتبر ۱۹۸۹ جان خود را از دست داد. در کاتماندو، طناب کوکوچکا قطع شد و باعث سقوط او شد. در نتیجه کوکوچکا را به کام مرگ فرو برد. این امر باعث شد پاولوسکی دچار مشکل بزرگی شد، او در مقابل خود، بخش فتح نشده ۸۲۰۰۰ متری را داشت. فقط سال ها تجربه به او کمک کرد تا به بیس کمپ باز گردد.

منابع: winterclimb.com – jerzykukuczka.com