تالاب لیپار یا تالاب صورتی، یکی از تالاب های ایران است که در جنوبی ترین نقطه ایران در مسیر جاده ساحلی چابهار به گواتر و در ساحل دریای عمان قرار دارد؛ محلی که آب دریای عمان به آن وارد و ایستا می شود.
این منطقه برای زندگی گیاهان و جانوران مختلف مناسب است. تالاب لیپار در بین یک تنگه و دره قرار دارد که به کوه مشرف است. پرندگان زیادی مثل چنگر، فلامینگو، کشیم، انواع حواصیل، طاووسک، باقرقره، تیهو و عقاب دشتی هم در این دشت دیده می شود و زیبایی این منظره را چند برابر می کند. مطمئنا سفر به چنین منطقه بکری، لذتی صد چندان خواهد داشت. بوته های پنبه وحشی زیادی هم در این منطقه قرار دارد که مردم منطقه برای استفاده در تشک و بالش از آنها استفاده می کنند.
این تالاب یکی از تالاب های ایران است که مردم زیادی از ویژگی های آن استفاده می کنند. بنابراین بازدید از این تالاب را که یکی از جاذبه های گردشگری چابهار است از دست ندهید و در برنامه ریزی سفر به چابهار خودتان، یک روز را به آن اختصاص دهید.
رنگ صورتی تالاب لیپار از کجاست؟
اوج زیبایی جزر و مد قرمز چابهار هم که جزو دیدنی های سواحل جنوبی استان سیستان و بلوچستان است، در تالاب صورتی دیده می شود. برای پیدا کردن دلیل رنگ صورتی این تالاب باید به چابهار سفر کرد. ابتدا از نزدیک دید و درنهایت علاوه بر حرف های محلی ها، به جواب محقق ها نیز توجه کرد.
رنگ صورتی به خاطر وجود پلانکتون ها و فعالیت آنهاست. پلانکتون های گیاهی که 90 درصد آنها را تشکیل می دهند، مواد آلی و معدنی بالا در رودخانه ها و خورهای متصل به دریای عمان و خلیج فارس باعث می شود فعالیت بیولوژیکی آن ها در بعضی از فصول به طرز چشمگیری بالا برود. به طوری که جریانات دریایی که از توفان های مونسون به حرکت در می آیند زیبایی آن را دو چندان می کنند. این فعالیت در ماه های آخر سال و اول فروردین، نمود بیشتری دارد.
گونه خاص نوکتیلوکا میلیاروس در اثر همین جزر و مدها در منطقه خلیج گواتر به وجود می آید و ماه های بهمن و اسفند و فروردین، بیش ترین تولید را دارند. پلانکتون های گیاهی باعث ایجاد فرآیندهای مختلف از جمله رنگ صورتی تالاب لیپار و همچنین فرآیند «رد تاید» یا «کشند قرمز» از جمله فرآیند های بیولوژیکی در محیط های آبی می شود. این فرآیند ردتاید نقش بزرگ و تأثیرگذاری در زنجیره غذایی موجودات این تالاب و تولید انرژی در اکوسیستم آبی این منطقه است.
تالاب صورتی لیپار دست ساز است؟
این تالاب توسط پیشنهاد شخصیِ یکی از بومیان و از اهالی روستای دمبدف به نام آقای دادکریم شیخ زاده احداث شده است. کمک اهالی و حمایت وزارت نیرو در سال 1362 و در اختیار گذاشتن دستگاه های کشاورزی، کمک بزرگی به این کار کرده است.
با توجه به بارندگی خوبی که در تالاب بود، مدت بسیار زیادی منطقه را سرسبز کرده بود و پرندگان مهاجر و غیربومی زیادی به این تالاب صورتی جلب شده اند. بررسی هایی که در این مدت در مورد آبزیان و موجودات زنده این منطقه انجام شده است، حضور بیش از 93 گونه پلانکتون گیاهی، 31 گونه پلانکتون جانوری، 64 گونه نرم تنان، 85 گونه ماهی، 24 گونه سخت پوست، 14 گونه مایوبنتوز و 46 گونه مختلف از جلبک ها در این تالاب شناسایی شده اند. تالابی که هم زیبا است، هم بکر است و هم باعث بهتر شدن اوضاع زندگی این همه گونه جانوری و گیاهی شده است.