داستان پیدایش پلنگ برفی به سال 1956 باز می گردد، زمانی که Ratzik آنرا پیشنهاد داد. در واقع پلنگ برفی عنوانی است که به فاتحان 5 قله مرتفع و بالای 7000 متر پامیر و تیان شان داده می شود که عبارتند از:
– اسماعیل سامانی (کمونیست)، ارتفاع 7495 متر (پامیر) تاجیکستان
– پوبدا (پیروزی یا جنگیش چوگوس)، ارتفاع 7439 متر (تیان شان) قرقیزستان
– ابن سینا (لنین)، ارتفاع 7134 متر (پامیر) قرقیزستان و تاجیکستان
– کورژنفسکایا، ارتفاع 7105 متر (پامیر) تاجیکستان
– خان تنگری، ارتفاع 7010 متر (تیان شان) قرقیزستان و قزاقستان
البته تا سال 1984 قله خان تنگری در نشان پلنگ برفی جایی نداشت زیرا ارتفاع آن 6995 متر اندازه گیری شده بود! ضمن آنکه پوبدا نیز مابین سال های 1985 تا 1989 از این رده بندی خارج شده زیرا بر سر مالکیت آن با چین اختلاف وجود داشت! اما سرانجام از سال 1990 عنوان پلنگ برفی برای صعود به این 5 قله تثبیت گردید.
تا امروز 644 نفر موفق به کسب نشان پلنگ برفی شده اند. در این بین بوریس کورشنف با 9 بار صعود به هر 5 قله دارای بالاترین رکورد می باشد و نیکلای توتماجین با 5 بار، سرگی بوگمولف با 4 بار و والری کریشاتی با 4 بار در پی او قرار دارند. البته سایر فاتحان این قلل نیز عمدتا از جمهوری های استقلال یافته از اتحاد جماهیر شوروی سابق هستند. روسیه بالاترین فاتحان و همچنین قزاقستان، اکراین و استونی در رده های بعد قرار دارند. در میان سایر کشورها نیز اسامی کشورهایی نظیر اطریش، بلغارستان، کانادا، چک، فرانسه، مجارستان، ایران، ژاپن، لهستان، اسلواکی، اسپانیا، ترکیه و ایالات متحده آمریکا به چشم می خورد. ضمن آنکه تا کنون از آمریکای جنوبی، اقیانوسیه و آفریقا کسی موفق به اخذ این رتبه نشده است.
از ایران؛ مرحوم مهدی اعتمادی فر در سال 2003 و زنده یاد مهدی عمیدی در سال 2011 موفق به نشان پلنگ برفی شده اند.
اما ثبت نشان پلنگ برفی توسط ولادیمیر ساتایف (1937) صورت گرفته است. او کسی است که خود فاتح قلل مرتفعی همچون: آناپورنای جنوبی 94، اورست 95 بوده و سال ها رئیس و دبیر اتحادیه کوهنوردی روسیه را بر عهده داشته است. او هم اکنون رئیس بخش اروپا آسیای فدراسیون جهانی کوهنوردی است. ساتایف همچنان پیگیر و ناظر ثبت این عنوان از طریق اسامی فاتحان 5 قله توسط کشورهایی است که این قلل در آن ها قرار دارند هر چند امروزه این ثبت توسط Lena Laletina مدیر سایت RussianClimb و Rodrigo Granzotto Peron مدیر سایت AdventureStats صورت می گیرد.
با هم برخی از ترین های پلنگ برفی را مرور می کنیم:
1961 Evgeny Ivanov نخستین پلنگ برفی.
1966 Kirill Kuzmin و Valentin Bozhukov هر 5 قله را صعود کردند.
1970 Ludmila Agranovskaya به عنوان نخستین زن به این نشان دست یافت.
1972 Valery Bezzubkin و Rozalia Bezzubkina به عنوان نخستین زوج موفق به کسب این عنوان شدند.
1978 Boris Studenin دوبار این عنوان را کسب نمود.
1985 William Garner و Randall Starrett هر دو از آمریکا نخستین غربیانی بودند که به این عنوان دست یافتند.
1985 Serguey Bogomolov و Gennady Bogomolov به عنوان دو برادر موفق به کسب این عنوان شدند.
1986 Andrey Tselishev با 22 سال سن به عنوان جوان ترین انسان موفق به کسب این عنوان شد.
1988 Elvira Nasonova به عنوان نخستین زن موفق به کسب دو بار عنوان پلنگ برفی شد.
1991 Malik Ismetov و Serguey Gritsuk و Valery Khrishchaty و Vladimir Suviga در یک سال موفق به صعود هر 5 قله شدند.
1991 Elvira Nasonova برای سومین بار موفق به اخذ این عنوان شد.
1997 Brigitte Meloni از آمریکا نخستین زن غربی فاتح 5 قله شد.
1997 Lev Sarkisov با 58 سال مسن ترین فاتح این 5 قله شد.
1999 Denis Urubko و Serguey Molotov در مدت 42 روز به این نشان دست یافتند.
2004 Boris Korshunov با 9 بار صعود به 5 قله مرتفع پامیر و تیان شان رکورددار این عنوان شد.
برای خواندن رکوردهای پلنگ برفی به این آدرس مراجعه کنید.
منبع: کوه قاف