در هر توری که برنامه ی آن توسط دفتر خدمات مسافرتی تنظیم شده، حضور راهنمای تور دارای کارت رسمی از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، الزامی است.
افزایش تورهای گردشگری خارجی در ایران، برخی آژانس های مسافرتی را بر آن داشته تا به بهانه کمبود راهنمای تخصصی و یا مسلط به زبان های غیرانگلیسی، از راهنمایانی بدون کارت، راننده هایی که به زبان انگلیسی تسلط نسبی دارند و یا مترجم استفاده کنند؛ اقدامی که به گفته ی مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری، طبق آیین نامه راهنمایان گردشگری، تخلف محسوب می شود.
«ولی تیموری» درباره ی الزام استفاده از راهنما در تور گفت: راهنما جزئی از بسته ی سفر است، همانطور که ترانسفر، اقامت، پذیرایی، گشت، ویزا و بیمه در این بسته قرار می گیرد. در واقع راهنمای تور، متمم و مکمل بسته ی سفر است. طبق آیین نامه راهنمایان تور که اخیرا در هیات دولت مصوب شده، در هر توری که برنامه ی آن توسط دفتر خدمات مسافرتی تنظیم شده، حضور راهنمای دارای کارت رسمی از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، الزامی است. این الزام در آیین نامه راهنمایان، صراحتا ذکر شده است.
مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری، رعایت این الزام را در تورهای ورودی و داخلی با توجه به این که محل ارائه خدمات، داخل کشور است ضروری دانست و افزود: در تورهای خروجی با توجه به این که خدمات توسط آژانس دیگری در کشور مقصد ارائه می شود، صرفا حضور یک “تور لیدر” یا نماینده آژانس ایرانی برای مدیریت امور کافی است. البته لازم است یک راهنمای تور در کشور مقصد توسط آژانس خارجی اختیار شود، چرا که در غیر این صورت تخطی و کوتاهی در ارائه خدمات به مسافران ایرانی صورت گرفته است.
تیموری سپس با بیان اینکه تور آیتم های مختلفی دارد و با دو مقوله ی «تورلیدر» و «تورگایدر» مواجه است، یادآور شد: تورگایدرها همان راهنمایان تخصصی هستند که به توضیح و تفسیر جاذبه های تاریخی و طبیعی می پردازند، درحالی که وظیفه ی تور لیدر بیش تر مدیریت کردن تور است، او قرار نیست آثار تاریخی و جاذبه های گردشگری را مُصور کند. براساس این تعریف و طبق آیین نامه دولت، تورهای ورودی و داخلی که در ایران اجرا می شوند لزوما باید از حضور تورگایدر بهره مند شوند. در تورهای خروجی نیز یک تور لیدر باید همراه گروه باشد.
وی افزود: البته در برخی تورهای خروجی از راهنمای تور استفاده می شود که آن شخص در عین حال می تواند نقش نماینده ی آژانس ایرانی را در کشور مقصد ایفاء کند.
مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری درباره ی نحوه ی برخورد با متخلفان این آیین نامه، گفت: اگر دفتر خدمات مسافرتی توری در ایران اجراء و یا به کشور وارد کند و از راهنمای کارت دار استفاده نکند، تخلف کرده و در صورت دریافت شکایت حتما به مورد آن طبق ضوابط تعیین شده در آیین نامه، رسیدگی و با خاطی برخورد می شود.
او اضافه کرد: آژانس هایی که گردشگر خارجی به ایران وارد می کنند، از مزیت قانون معافیت مالیاتی بهره می برند، زمانی که این آژانس ها برای دریافت معرفی نامه معافیت مالیاتی به معاونت گردشگری مراجعه می کنند، فهرست تورهای آن ها با راهنماهای مورد استفاده تطبیق داده می شود، در صورتی که با چنین تخلفی روبه رو شویم، آن تور را مشمول معافیت مالیاتی نمی دانیم، یعنی توری که راهنمای کارت دار نداشته باشد، در معرفی نامه ی معاونت گردشگری به سازمان امور مالیاتی لحاظ نمی شود.
تیموری در عین حال گفت: تعداد آژانس هایی که در تورهای ورودی و داخلی، از راهنمای مجاز استفاده نمی کنند، خیلی کم است.
وی در پاسخ به بهانه ی برخی آژانس ها در رابطه با کمبود راهنمای تور مسلط به زبان های غیرانگلیسی که آن ها را وادار به استفاده از مترجم یا راننده ی بدون راهنما کرده است، گفت: شاید در برخی زبان های چینی، ژاپنی و یا روسی با کمبود راهنمای تور مواجه باشیم، اما تعداد راهنمایان کارت دار در ایران به اندازه ای است که دست آژانس ها را در استفاده از آن ها باز می گذارد.
مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری تاکید کرد: آژانس های مسافرتی اگر با کمبود راهنمای مسلط به زبان خاصی مواجه شده اند، طبق آیین نامه دولت می توانند از راهنمای انگلیسی زبان و یا حتی فارسی زبان دارای کارت از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به همراه مترجم استفاده کنند. چنین بهانه ای دلیل نمی شود مترجم جایگزین راهنما شود، چون کار راهنما فقط ترجمه نیست، این کار بخشی از حرفه ی او محسوب می شود.
