روز جهانی محیط زیست (پنجم ژوئن هر سال) روزی است که از سوی سازمان ملل برای افزایش آگاهی مردم برای نگهداری محیط زیست و تحریک سیاستمداران به گرفتن تصمیماتی برای رویارویی با تخریب محیط زیست و گونه های زیستی جانوری، به عنوان روز میحط زیست انتخاب شده است.
تاریخچه روز جهانی محیط زیست به سال 1972 یعنی 36 سال پیش بر می گردد. در آن سال برای اولین بار، سازمان ملل متحد کنفرانسی را با موضوع انسان و محیط زیست در شهر استکهلم سوئد برگزار کرد. همزمان با برپایی این کنفرانس مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه ای را تصویب کرد که منجر به تشکیل UNEP (برنامه محیط زیست سازمان ملل) شد.
هم اکنون 36 سال است که UNEP در سراسر جهان مراسم ویژه ای را به مناسبت این روز برگزار می نماید. مراسم این روز می تواند به اشکال مختلف باشد مثل راهپیمایی های خیابانی، همایش های دوچرخه سواری، نمایش، مسابقات نقاشی و مقاله نویسی در مدارس، درختکاری، فعالیت های مربوط به بازیافت، پاکسازی و … .
هدف از برگزاری چنین مراسمی جلب توجه عمومی به مسایلی است که محیط زیست را آلوده می سازد. هر سال نیز یکی از مسایلی که شدیدا محیط زیست را تهدید می کند به عنوان موضوع این روز انتخاب می شود.
هدف UNEP از برگزاری روز جهانی محیط زیست عبارت است از:
1. بخشیدن چهره ای انسانی به مسایل زیست محیطی.
2. توانمندسازی مردم برای تبدیل شدن به فعالانی در زمینه توسعه پایدار و متوازن.
3. ارتقا این بینش عموم که جوامع در تغییر دیدگاه ها و در خصوص مسئله محیط زیست نقش محوری و اساسی ایفا می کنند.
4. ترویج مشارکت با هدف اطمینان از برخورداری همه ملت ها از آینده ای امن تر و سعادتمندانه تر.
راه هایی که می توان روز جهانی محیط زیست را در سطوح مختلف جشن گرفت، عبارتند از:
1. اهدا جایزه برای فعالیت های زیست محیطی
2. بازیافت مواد به شکل ساخت آثار هنری
3. برپا کردن حراج به نفع یک پروژه زیست محیطی
4. برنامه های آگاه سازی
5. مسابقات / همایش های دوچرخه سواری
6. اعلام عمومی خدمات زیست محیطی از طریق رادیو و تلویزیون
7. استفاده چند نفر با هم از ماشین شخصی یک نفر به جای وجود تعداد زیادی ماشین تک سرنشین
8. حمایت از افراد نامدار در زمینه محیط زیست
9. مراسم پاکسازی
10. مسابقات نقاشی، پوستر، مقاله نویسی، شعر و …
11. کنفرانس های زیست محیطی
12. بحث های گروهی
13. پخش جزوه، بروشور و پوستر
14. برنامه های آموزشی زیست محیطی در مدارس
15. ایجاد ساختارهای دولتی درارتباط بامدیریت محیط زیست
16. گردش در محیط های طبیعی
17. نمایشگاه ها
18. بازارها
19. جشنواره فیلم های زیست محیطی
20. نماهنگ های سبز
21. راهکارهایی برای انجام فعالیت های حفظ محیط زیست در جامعه
22. نصب پلاکاردهایی در نقاط اصلی شهر
23. مشارکت بخش های مختلف (NGOها، وزارتخانه های محیط زیست، گروه های جوانان، اشخاص مهم و گروه های تجاری)
24. ملحق شدن به یک گروه زیست محیطی
25. پاکیزه نگاه داشتن محله
26. به پا کردن یک برنامه عمومی زیست محیطی
27. آگاه شدن از حقوق زیست محیطی تان
28. آغاز سیاست های زیست محیطی دولت، انتشار کتاب ها و یا گزارشات
29. مصاحبه ها یا برنامه های تلویزیونی، مقالات در روزنامه ها
30. ایجاد شبکه
31. حفظ دائم پاکیزگی محیط
32. سازماندهی یک برنامه خاص
33. رژه یا اجتماعات مردمی
34. اجرای برنامه های تاتر یا شعر
35. کالاهای تبلیغاتی در ارتباط با موضوع امسال از قبیل تی شرت، کلاه، نشان کتاب و …
36. اجرای برنامه های عروسکی برای کودکان در ارتباط با پیام های زیست محیطی
37. تست هایی در ارتباط با موضوع امسال برای مدارس، گروه های جوانان، کارمندان و …
38. برگزاری مسابقات رالی
39. تصویب کنوانسیون های زیست محیطی بین المللی
40. بازیافت
41. بازسازی زیستگاه های طبیعی
42. تعمیر وسایل جهت استفاده از آن ها
43. استفاده مجدد از وسایل
44. صرفه جویی در مصرف کاغذ
45. برگزاری سمینارها
46. امضای کنوانسیون های زیست محیطی بین المللی
47. تفکیک زباله ها
48. جذب حمایت های مالی از بخش خصوصی برای فعالیت های زیست محیطی
49. سمپوزیوم
50. درختکاری
51. استفاده از شیوه های پایدار حمل و نقل مثل پیاده روی، دوچرخه سواری و …
52. اعلام دغدغه های زیست محیطی خود
53. فعالیت داوطلبانه در سازمان هایی که کار زیست محیطی انجام می دهند
54. برگزاری کارگاه ها
55. نوشتن نمایشنامه، شعر
56. نوشتن نامه به مسئولان شهریتان، نمایندگان مجلس، دولتمردان و روزنامه ها
57. نشان دادن علاقه های زیست محیطی تان
58. فعالیت های انجام شده به سرپرستی جوانان
59. پیوستن به یک گروه زیست محیطی
60. وارد نکردن هیچ ماده آلوده کننده ای به فضا
منبع: پورتال سازمان حفاظت محیط زیست
