این مطلب جدای از اطلاع رسانی و اهمیت سلامتی برای هم وطنانم، به این دلیل برای من مهم تر شد که بارها مشاهده کرده ام غذای اکثر کوهنوردان و کوهروها تن ماهی است، بخاطر همین خواستم آن را در وبلاگم منتشر کنم تا کوهنوردان در انتخاب تن ماهی و استفاده از آن دقت کنند و در صورت امکان گزینه دیگری را جایگزین تن ماهی بکنند. این توضیح هم لازم است که کوهنوردان همیشه باید غذاهایی کنسروی و فاسد نشدنی در کوله پشتی خود داشته باشند تا در صورت مواجه شدن با شرایط سخت و بحرانی ازش استفاده کنند.
مدیر گروه بیولوژی دریایی دانشگاه علوم و تحقیقات تهران از وقوع تخلفی زیست محیطی مبنی بر تبدیل جسد دلفینهای مرده ایرانی به “تن” توسط سود جویان در سردخانه برخی از بنادر ایران خبر داد. محمدرضا لطفی گفت: “عده ای از صیادهای صنعتی گاهی “جسد دلفین های مرده را به سردخانه بنادر می دهند و حتی از گوشت فاسد آن ها کنسرو تن تولید می شود.” مسئولیت کنترل سردخانه های بنادر به عهده اداره شیلات است، اما مسئولان شیلات و وزارت بهداشت ایران تاکنون نسبت به این خبر موضع گیری نکرده اند.
اسماعیل کهرم، کارشناس محیط زیست می گوید: که در همه جای دنیا تلاش می شود که دلفین ها صید یا کشته نشوند. آقای کهرم تهیه کنسرو از دلفین های مرده را زنگ خطر دانسته و می گوید علیرغم کنترل شدید وزارت بهداشت و سازمان دامپروری، به طور حتم این عمل به شکل “غیر قانونی” انجام می شود. وی با اشاره به تجربه شخصی از سفر به خلیج فارس و مکان های صیادی این منطقه، می گوید که معمولا لاشه دلفین هایی که به ساحل آمده یا ماهیانی که در داخل تور افتاده اما به دلیل مسائل شرعی قابل خوردن نیستند را برای تولید کود جمع آوری می کنند.
آقای کهرم با “فاجعه” خواندن استفاده از گوشت دلفین های مرده می گوید باید هر چه سریع تر با متخلفان برخورد شود. او همچنین سه دلیل را باعث مرگ دلفین ها در خلیج فارس عنوان می کند. نخست دلیل، مرگ طبیعی این پستاندارن است. دومین عامل، مرگ و میر در اثر آلودگی است و سوم این است که این دلفین ها در داخل تورهای “ترولر” قرار می گیرند. تورهای وسیعی که گاهی به طول 20 تا 30 متر می رسند و دلفین ها که پستانداران آبزی هستند، به دلیل گیر افتادن در این تورها خفه می شوند.
اسماعیل کهرم همچنین به مورد همکاری دلفین ها و انسان ها در صیادی نیز اشاره می کند و می افزاید دلفین ها بدون اینکه آموزش ببینند ماهی ها را به طرف تور صیادان حوالی ساحل می فرستند و خود نیز از آن تغذیه می کنند.
محمد رضا فاطمی، استاد دانشگاه علوم و تحقیقات تهران نیز با تاکید بر اینکه در بنادر چابهار و بندرعباس گزارش ها و مستنداتی مبنی بر وجود این تخلفات به دست آمده، می گوید که تاکنون هیچ برخوردی با متخلفان صورت نگرفته است.
فرخ مستوفی، کارشناس محیط زیست نیز با تاکید بر اینکه باید نظارت دقیقی وجود داشته باشد، این موضوع را مسئله تازه ای نمی داند و می گوید: “نظارت در کشور بزرگی مثل ایران کار مشکلی است. افزایش قیمت گوشت و کاهش امکان خرید گوشت یکی از دلایل بروز چنین مسائلی است”.
هم چنین افزایش قیمت باعث می شود، این مراکز نیز گاهی با سودجویی به مسئله نگاه کنند. از مواردی که در گذشته بارها به آن اشاره شده، ورود گوشت های تاریخ مصرف گذشته به ایران است که به جای معدوم کردن این گوشت ها، آن را به کالباس سازی ها می فرستادند. این کارشناس محیط زیست اضافه کرد: “در سرتاسر ایران گوشت های مختلف را که قیمت های مختلفی دارد به جای یکدیگر غالب می کنند. در بعضی مناطق گوشت شتر را به جای گوشت گاو می دهند.”
آقای مستوفی با اشاره به تفاوت گوشت ماهی تن و دلفین می گوید: “گوشت دلفین برخلاف گوشت ماهی تن ورقه ورقه نیست و گوشت نسبتا سفت تری دارد.” به گفته او ماهی تن در هنگام صید تقلا می کند و سمی در بدنش تولید می شود که برای انسان مضر است. به همین دلیل در کشوری مانند ژاپن برای کاهش این ضرر، ماهی تن را با نیزه شکار می کنند. ماهی تن ایران به طور طبیعی مدت زیادی در تور تقلا می کند و این تقلا باعث ایجاد سمی می شود که با گرم کردن قوطی از بین نمی رود.