27 سپتامبر برابر با 5 مهر، روز جهانی گردشگری است. روزی که این صنعت به عنوان سومین صنعت پولساز دنیا مورد توجه عام و خاص قرار می گیرد.
سال هاست اقتصادهای بزرگ دنیا به نقش گردشگری به عنوان یکی از صنایع درآمدزا پی برده اند چنانکه این صنعت توانسته لقب سومین صنعت پولساز دنیا را به خود اختصاص دهد. اما گردشگری چگونه گردشگری شد؟
در سال 1964 از طرف سازمان ملل و براساس پیشنهاد کنفرانس بین المللی ترانسپورت و جهانگردی آن سازمان در رم تعریفی برای جهانگردی به تصویب رسید که بدین شرح است: فرآیندی که شخص یا گروهی به منظور تفریح، بازدید از نقاط دیدنی، معالجه، مطالعه، تجارت، ورزش و یا زیارت به کشوری غیر از کشوری که در آن اقامت دارند، سفر کنند؛ مشروط بر اینکه حداقل مدت اقامت آن ها از 24 ساعت کمتر و از 6 ماه بیشتر نباشد.
گردشگری برای کاهش وابستگی اقتصادی کشورها به درآمدهای نفتی و استفاده بهینه از منابع طبیعی، توسعه یافت. رشدی که در نهایت امر منجر به نامگذاری یکی از روزهای سال به نام گردشگری شد.
از سال 1980 بود که سازمان جهانی گردشگری سازمان ملل متحد روز 27 سپتامبر را به عنوان روز جهانی گردشگری جشن می گیرد. اساسنامه این روز در تاریخ 27 سپتامبر سال 1970 به تصویب سازمان جهانی گردشگری رسید. انتخاب و تصویب این روز نقطه عطفی در گردشگری جهانی محسوب می شود. هدف از گرامی داشت چنین روزی، بالا بردن سطح آگاهی در مورد نقش گردشگری در جامعه جهانی و نشان دادن چگونگی تاثیر گردشگری بر ارزش های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در سراسر جهان است.
توسعه جهانگردی و پیشرفت آن زمانی شروع شد که از یک سو قوانین و مقرارتی در زمینه حق مرخصی برای کارمندان و کارگران به مرحله اجراء در آمد و از طرف دیگر بالا رفتن سطح زندگی مردم در کشورهای صنعتی، امکان مسافرت را ایجاد کرد.
این دو عامل همراه با حس کنجکاوی نسبت به وضع زندگی و پیشرفت سایر ملل و آگاهی یافتن از روش زندگی و آداب و رسوم اقوام مختلف سبب شد تا انواع مختلفی از گردشگری اعم از فرهنگی، مذهبی، تجاری و سیاسی بوجود آید. البته گردشگری باتوجه به گستردگی که دارد به این عناوین ختم نشد و هر روز گونه ای جدید از گردشگری در دنیا شکل گرفت.
در نهایت امر تمام ملل روز 27 سپتامبر برابر با 5 مهرماه را جشن می گیرند و ایران نیز از این امر مستثنی نیست. چنانکه با توجه به آنکه هر ساله یک شهر از یک کشور میزبان نشست سازمان جهانی گردشگری در روز جهانی گردشگری میشود؛ ایران در سال 2001 میزبان بود.
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در سال 1382 (پس از ادغام سازمان میراث فرهنگی و سازمان ایرانگردی و جهانگردی) در راستای ترویج و توسعه گردشگری و تأثیر هرچه بیشتر اهمیت فرهنگی و اقتصادی آن بر زندگی مردم کشور در ادامه روز جهانی گردشگری آنرا به “هفته گردشگری” ارتقاء داده و هر ساله با تشکیل ستادهای هفته گردشگری در استان های کشور به این مهم پرداخته است.
طی سال های گذشته روز جهانی گردشگری در ایران نه تنها یک روز بلکه یک هفته را به خود اختصاص می داد. برگزاری جشن های متفاوت در استان ها و برپایی نمایشگاه های اقوام پای ثابت این مراسم بود. حتا در برخی موارد نه تنها فعالان گردشگری بلکه عموم جامعه نیز با ساز و دهل روز جهانی گردشگری همراه می شدند و این روز را در کنار ذی نفعان آن گرامی می داشتند. اما از مهرماه سال گذشته بود که هفته گردشگری یک روزه شد و برخلاف سال های گذشته که نخستین هفته خود را به مناسبت روز جهانی گردشگری به عنوان هفته گردشگری جشن می گفت؛ تنها یک روز را جشن گرفت که همان روز جهانی گردشگری بود. البته جشنواره ای تحت عنوان جشنواره مشارکت ملی گردشگری برای پوشش این فقدان شکل گرفت که در نخستین دور خود بازخورد چشم گیری از جامعه نداشت.
در طول هفته گردشگری، در امتداد مراسم و جشن های مختلف سخنرانی ها، مقاله ها و اظهارنظرهای افراد صاحب صلاحیت رسانه های مختلف اعم از چاپی، صوتی، تصویری و دنیای مجازی مملو از ابراز نظرهای کارشناسانه اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، امنیتی در اهمیت توسعه گردشگری و تأثیر مستقیم آن بر رواج کسب و کار در کشور و حتی جایگزین بی رقیب صنعت ملی ایران یعنی صنعت نفت قلمداد می شود که همه این اظهارنظرها در جای خود ارزشمند و موجب روشنگری ملی می شود.
امسال نیز دومین سالی است که مسئولان دولت یازدهم روز جهانی گردشگری را گرامی می دارند. روزی که قرار است با حضور فعالان، ذی نفعان، کارشناسان و مسئولان بیش از گذشته به گردشگری توجه شود. اما این حوزه تا چه اندازه مورد مهر و محبت مسئولان خواهد بود؟
درووود بر شما … آدرس شما اصلاح شد.
سلام. ممنون تا بحال به تاریخچه روز گردشگری فکر نکرده بودم. جالب بود.