قله سماموس (سُماموس) یا قله سمام نام قله ای با 3689 متر ارتفاع، مرتفع ترین قله مشرف به دریای خزر و بلندترین قله استان گیلان است.
ارتفاع قله سماموس در منابع مختلف بین ۳۶۲۰ تا ۳۷۲۴ متر ذکر شده است. اما احتمالا دقیق ترین عدد بر اساس مشاهده جی پی اس همان ۳۶۸۹ متر است.
قله سماموس در استان گیلان و ارتفاعات مشرف به منطقه رامسر واقع شده است. این کوه بلندترین قله در استان نیز است. سماموس در بلندای منطقه جواهرده و لپاسر قرار دارد. قله در جنوب کلاچای و رامسر مرز جنگل های شمال و دره اشکور قراردارد. قله سماموس و قله شرقی آن توسط خط الرأس جنوبی خود به قله گردبن با ارتفاع ۳۳۰۰ متر و سپس در امتداد جنوب کوه بزابن و قله بزرگ خشچال متصل می شود.
سمام نام عمومی منطقه ای در سمت شمال غربی چکاد است که چند پارچه آبادی در آن قرار دارد و در صورت نسبت سمامی خوانده می شود. منطقه سمام جزو «پایین اشکور» و به اصطلاح محلی سمام یکی از آبادی های «جیر اشکور» رودسر است.
معمولا تیم هایی که از سمت جواهرده برای «صعود به قله سماموس» اقدام می کنند، تا معدن و ارتفاع سه هزار را با ماشین طی می کنند ولی این امکان هست که پیمایش را از روستا و ارتفاع ۱۸۵۰ شروع کنید تا از زیبایی های مسیر حداکثر استفاده را ببرید.
در کتاب «کوه های ایران» نوشته علی مقیم، دو مسیر برای صعود به قله سماموس ذکر شده است. مسیر لپاسر بیشتر برای فصل گرم و مسیر دوم در فصل بارش استفاده می شوند.
بعد از گذر از خانه های روستایی و رستوران ها، حرکت به سمت سماموس با پیمایش از کنار رودخانه و در دره سر سبز و بسیار زیبا ادامه می یابد. پس از ساعاتی (بین ۲ تا ۳ ساعت) پیمایش در دشتی سرسبز به آخرین چشمه مسیر، چشمه برتول خواهید رسید، در اینجا امکان برداشتن آب وجود دارد. پس از اینجا با یکی دو ساعت پیاده روی دیگر به معدن خواهید رسید. پس از معدن با طی ساعاتی (حدود سه ساعت برای یک تیم معمول) به قله سماموس بام گیلان دست می یابید.
قله سماموس به ارتفاع 3689 در طول جغرافیایی 50.384381 و عرض جغرافیایی 36.8406685 به ارتفاع 3689 است. برای مشاهده نقشه توپوگرافی قله سماموس می توانید از اطلاعات این صفحه استفاده کنید در این بخش سعی شده اطلاعات کامل از توپوگرافی قله های کشور برای کوهنوردان فراهم شود. می توانید با بررسی دقیق این نقشه ها و مسیرهای مختلف کوهستان که با دقت کامل ارائه شده است، اطلاعات دقیقی از مسیری که برای «صعود به قله سماموس» باید طی کنید را به دست آورید همچنین شما می توانید با چاپ نقشه توپوگرافی قله از آن در مسیر صعود و کوهپیمایی خود استفاده کنید.
امامزاده سماموس
در نزدیکی های قله سماموس، امامزاده ای قرار دارد به نام آقا سماموس که در حقیقت به نقل برخی از تاریخ نگاران همان کارکیا یحیی کیایی از شاهزادگان کیایی لاهیجان است. کوهنوردان می توانند وسایل سفرشان را آن جا بگذارند و با کمی استراحت در آن خود را برای صعود قله آماده کنند. اگر بر فراز قله سماموس بایستید معمولا همه دره اِشکَوَرات تا دریا پوشیده از مه است.
جذابیت های کوه سماموس
پس از عبور از روستای زیبای جواهرده و جنگل پیمایی در حاشیه دریای خزر، شما می توانید به قله سماموس به ارتفاع ۳۶۸۹ متر صعود کنید. قله ای جذاب و مشرف به دریای خزر و مرتفع ترین قله استان گیلان. در این تجربه کم نظیر کوهنوردی، شما می توانید از روستاهای محلی زیبا و کوه های با شکوه حاشیه البرز دیدن کرده و با بومی های آن منطقه که مردمی خونگرم و مهمان نواز هستند آشنا شوید، در نزدیکی قله نیز می توانید از امامزاده آقا سموس، که به گفته تاریخ نگاران مقبره شاه یحیی از سیدهای کیایی ملاطی است، دیدن کنید.
روستای جواهرده
روستای جواهرده در رامسر یکی از مقاصد پربازدید مسافران به خصوص در فصل تابستان به شمار می رود و دلیل آن هم شرایط آب و هوایی خوبی است که در آن مهیا است. زمانی که به سمت این روستا در شمال کشور می روید، زندگی اهالی روستا را خواهید دید را که بدون هیچ دغدغه در حال سپری کردن زندگی خودشان هستند. این روستا مبدا صعود به قله سماموس است.
نکته جالبی که در خصوص روستای جواهرده در رامسر وجود دارد این است که برای طبیعتگردان امکانات بسیار خوبی را فراهم آورده است تا افراد با در حین گشت و گذار با مشکلی روبرو نشوند.
طبیعت جواهرده
در مسیر دسترسی به روستای جواهرده در رامسر جاذبه های مختلفی نظیر آبشار، دریاچه قو و … وجود دارد.
مسیر جواهرده
از لحاظ جغرافیایی این روستا در ۲۷ کیلومتری شهرستان رامسر و در ارتفاعات ۲۰۰۰ متری البرز قرار گرفته است. به منظور دسترسی به روستای جواهرده در رامسر باید در ابتدا به سمت رامسر بروید و از گذر از آن و بازار این شهرستان به یک سه راهی به نام فلسطین می رسید که در جنوب رامسر قرار دارد، بعد از این شما در جاده ی جواهرده قرار دارید. روستای جواهرده یکی از توابع دهستانی به نام سخت سر است که روستاهایی مانند گاو رمک، لپاسرک، دریاچشته، سلمل و سفید تمشک را نیز در بر می گیرد.
آدرس: رامسر، سه راه فلسطین، جاده جواهرده-روستای جواهرده
هنگام ورود به روستای جواهرده در رامسر ممکن است در بدو ورود از شما هزینه ای دریافت شود که به منظور حفظ و نگهداری این روستا و همچنین نظافت آن است.
ییلاق لپاسر
ییلاق لپاسر که در نزدیکی شهر رامسر و در دامنه های قله سماموس ، واقع در استان مازندران قرار دارد بلند ترین ییلاق منطقه است. برای رفتن به این ییلاق باید به یکی از ییلاق های مجاور مثل نمکدره یا جواهرده بروید (نمکدره از سایرین به لپاسر نزدیک تر است) و سپس پیاده یا با اسب به طرف این ییلاق حرکت کنید. کوه های لپاسر بسیار بلند هستند و در تابستان نیز روی کوه های آن برف وجود دارد و کوه سمامس (بلند ترین کوه رامسر) در نزدیکی این ییلاق قرار دارد. یک یخچال طبیعی در این ییلاق وجود دارد که آب این ییلاق، از آن است. این ییلاق دارای یک اب معدنی (به نام آب سیاه) است که قابل شرب است و برای بیماری های کلیوی بسیارمفید است. برای رفتن به این ییلاق حتما چادر و لباس گرم و تا حد امکان خوراکی به همراه خود ببرید. در ماه شهریور در این ییلاق برف می بارد.
کمپینگ در لپاسر
ییلاق لپاسر با ۳۰۰۰ متر ارتفاع در دامنه های قله سماموس قرار دارد و برای کمپینگ بسیار مناسب است. کلبه های سنگی توسط فردی به نام مشهدی تقی و پسرش کرایه داده می شود. چشمه های پر آب و منظره های بدیع از جذابیت های لپاسر است. از اواخر بهار تا اوایل پاییز برای حضور در منطقه خوب است و هم از جواهرده هم از نمک دره و جاده جنت رودبار می توان به آن جا سفر کرد.
دامنه قله سماموس
امتیازات ویژه این منطقه ییلاقی دارا بودن کوه ها، قله ها (سماموس)، چشمه های گوارا و معدنی، دشت های میان کوهی، مراتع کوهستانی مشجر و غیر مشجر مملو از انواع گونه های گیاهی علوفه ای و طبی، دامداری سنتی مستقر در گاوسراها و گوسفند سراها با تولیدات دامی سنتی با مدیریت مبتنی بر بنه های دامداری، مسیرهای کوهنوردی و مجاورت با دهستان های ییلاقی که در حوزه جغرافیای سیاسی استان های گیلان، قزوین و شهرستان تنکابن قرار دارند.
تاریخ و جغرافیای تاریخی پشتوانه های قوی و مستحکمی برای این نقطه ییلاقی و کوچک ایجاد کرد که بر معیشت، بازار و صنایع آن تأثیر عمیقی گذاشته و باعث شد در قرن بیست و یکم بتوان رد پای تاریخ تحولات اجتماعی را جستجو کرد.
دامنه های جواهرده
دامنه های جواهرده مملو از جاذبه های اکوتوریستی است که طبیعتگردان را به سوی خود فرامی خواند. این جاذبه ها آنقدر فراوان است که هر سن و جنس نوع بشر را در خود جای می دهد و آرامش کوهستان و سکوت هیجان انگیز آن را در کام انسان می نشاند. از بین جاذبه های طبیعتگردی می توان به دو نقطه اشاره کرد. امتیاز ویژه این دو مکان را در یک کلمه جامعیت و بعد مسافت آن می دانم زیرا این دو مکان حد فاصل شهرستان رامسر با شهرستان ها و استان های همسایه است و به دلیل بعد مسافت جاذبه های ریز و درشت را در خود جای داده و یا اینکه در مسیر می توان به آن ها نیز رسید. دو نقطه گردشگری که در دامنه های جنوبی و غربی جواهرده قرار دارند می توان به قله سماموس (کوچک و بزرگ) و دشت میان کوهی لپاسر اشاره کرد.
منبع: کتاب کوه های ایران نوشته علی مقیم
