چادر جزو وسایل گروهی کوهنوردی و خانه متحرک کوهنورد به حساب می آید. بطور کل چادرها به دو نوع کمپینگ و ارتفاع تقسیم می شوند نوع کمپینگ مخصوص ارتفاعات پایین و نیمه اول سال است؛ نوع ارتفاع نیز برای ارتفاعات بالا و برنامه های نیمه دوم سال است.
چادرهای ارتفاع برخلاف چادرهای کمپینگ دارای ارتفاع و وزن کم و معمولا به شکل گنبدی هستند که با تیرک های سبک فلزی (آلومینیوم یا تیتانیوم) و یا فایبرگلاس مقاومت خوبی در برابر بادهای تند ارتفاعات داشته و سریع برپا و یا جابجا می شوند. جنس بدنه چادرها معمولا از پارچه دارای قابلیت تنفسی گورتکس است.
چادرهای ارتفاع و بعضا کمپینگ معمولا دوپوش هستند که پوش خارجی آن ضدآب و باد و پوش داخلی گورتکس است. بین این دو لایه نیز حدود 10 سانتی متر فاصله برای تبادل هوا وجود دارد یکی از نکات مهم در استفاده از چادر، جلوگیری از تعرق آن است که با تنظیم و باز کردن پنجره ها و یا درچه های تعبیه شده در بدنه چادر امکان پذیر است. همچنین در صورت یکی شدن دمای داخل و خارج چادر بر روی بدنه داخلی بر اثر تنفس و بازدم افراد برفک ایجاد می شود که با گرم شدن هوا در نزدیکی صبح تبدیل به آب شده و همه وسایل داخل چادر را خیس می کند و خیس شدن کیسه خواب و لباس های پر در زمستان یعنی اول دردسر چادرهای ارتفاع که معمولا از 1 تا 4 نفر ظرفیت دارند. پوش دومی بزرگ تر از خود چادر، دارای دو بخش اضافی در جلوی دو در چادر است که یکی به عنوان انبار وسایل و لوازم غیر ضروری برای خلوت شدن داخل چادر و فضای دیگر به عنوان آشپزخانه به منظور جلوگیری از کثیف شدن و یا آتش سوزی داخل چادر استفاده می شود.
انتخاب یک چادر باید بر اساس یک سری محاسبات و فصل مشترک ها بین استحکام و سختی و وزن و راحتی و قیمت آن باشد. البته اینکه چگونه و کجا از چادر استفاده خواهد شد و نیز ارجحیت های شخصی هم در این انتخاب دخالت دارند.
استراتژی رطوبت: در مورد تنظیم رطوبت، چادر باید در خدمت دو کار ضد هم باشد. چادر باید بتواند تا جایی که می تواند رطوبت واقع در خارج چادر را دفع کند و اجازه دخول رطوبت را به درون چادر ندهد و از طرف دیگر هر چه بیش تر رطوبت داخلی چادر را به خارج هدایت کند.
در طول شب انسان رطوبت زیادی را به صورت بازدم بیرون می دهد. اگر چادر کاملا ضدآب باشد، این بخار بیرون داده شده می تواند کیسه خواب را خیس و روی کف چادر هم لایه ای از آب ایجاد کند. از این رو چادر هم باید تنفس کند. کف چادرها از نایلون است و اکثر آن ها دارای چیزی به نام درگاهی هستند. درگاهی عبارت از مقداری اضافه بالا آمده کف چادر روی بدنه آن است. هر چه این درگاهی بلندتر باشد، محافظ بهتری در مقابل بارانی که به زیرپوش وزیده می شود خواهد بود.
اما در مقابل وجود آن باعث کم تر شدن الیاف قابل تنفس می شود و می تواند محلی جهت جمع آوری تعرق حاصله در چادر باشد. کف و درگاهی چادر می تواند از قطعات جداگانه ای باشند که به هم دوخته شده و یا از پارچه ای یک تکه باشند که به مدل وان حمام مشهور است. کف چادرهای مدل وان حمامی محافظ خوبی در مقابل رطوبت روی زمین هستند ولی اگر فرسوده شوند، جدا کردن آن ها از قسمت بالای چادر دشوار است. قسمت درز و دوخت های کف و پوش خیلی از چادرها در کارخانه با چسب مخصوصی ضدآب می شوند تا باران و آب نتوانند به درون چادر نفوذ کنند. اگر دوخت های یک چادر در کارخانه چسب نزده شده باشد باید تمامی نقاطی را که احتمال ورود آب می رود با چسب مهر و موم کنید.
چادر دوپوش: تضاد بین واترپروف و تنفسی بودن چادر با استفاده از ساختمان چادرهای دوپوش حل شده است. پوش داخلی با فاصله از پوش خارجی قرار می گیرد و از جنس تنفسی است و ضدآب نیست. بنابراین پوش داخلی اجازه می دهد بخار حاصل از تنفس از میان آن عبور و از چادر خارج شود. پوش خارجی که قابل جدا شدن از کل چادر و کاملا ضدآب است، اجازه نمی دهد که باران داخل چادر شود و بخار حاصل از تنفس را جمع و بین دو جدار چادر آنرا تبدیل به آب می کند.
پوش خارجی نباید در تماس با پوش داخلی باشد چرا که در نقاط تماس آب به درون چادر نشست خواهد کرد. پوش خارجی چادر کوهنوردی باید تا نزدیک زمین برسد و کل چادر و ورودی آن را بپوشاند و محافظ خوبی مقابل بارانی که به چادر می خورد باشد.
چادر تک پوش: این نوع چادرها فقط از یک پوش ضدآب-تنفسی درست شده اند. پارچه این چادر معمولا از سه لایه جداگانه که به هم چسبانده شده اند درست شده است. لایه خارجی که از جنس نایلون است باعث استحکام چادر می شود و لایه ممبرانی میانی را حفظ می کند. لایه ممبرانی آب و رطوبت خارجی را دفع و باعث می شود که رطوبت داخلی به بیرون رانده شود. لایه میانی کرکی و مانند کاغذ خشک کن رطوبت را به خود جذب می کند.
مزیت های بین چادر دوپوش و تک پوش
بزرگ ترین چادرهای تک پوش وزن کم آن هاست (تقریبا 2.3 کیلوگرم برای یک چادر 2 نفره). این چادرها به هنگام بادهای شدید، ساکت تر از چادرهای دوپوش هستند، چرا که پوش خارجی که معمولا توسط باد به پوش داخلی کوبیده می شود. بزرگ ترین اشکال چادرهای تک پوش، قیمت بالای آن هاست و اینکه در هوای گرم و بارانی می توانند در سطح داخلی خود رطوبت را جمع کنند. زمانی که حرارت خارج چادر چند درجه سردتر از هوای داخل باشد، ممبران خوب عمل می کند. این اختلاف درجه حرارت بین بیرون و داخل باعث می شود که رطوبت از طریق دیواره تنفسی به بیرون رانده شود.
اندازه چادر
1. چادر دو نفره 2.چادر اندازه بزرگ تر چادر دو نفره
چادر دو نفره: این چادرها دارای انعطاف در وزن و برپایی انتخاب محل جانپناه هستند و در این چادرها می توان 3 نفر هم خوابید.
چادر اندازه بزرگ تر: این چادرها در طول فعالیت های هیاتی یا توفان روحیه انسان را بالاتر می برد ولی حمل آن سخت است.
انواع چادر بر حسب ساختمان
1. چادر تونلی 2. چادر گنبدی آزاد 3. چادر گنبدی
چادر تونلی: این چادرها دو یا سه حلقه ای و معمولا یه حالت آزاد نمی ایستند و فرم خاصی دارند و برای محافظت از باد مناسب هستند.
چادر گنبدی آزاد: این چادرها با استفاده از دو تیرک ضربدری به عنوان قاب آن برپا می شوند و نسبت به چادر گنبدی کمتر محکم تر است.
چادر گنبدی: این چادرها به شکل آزاد به چند تیرک که در بالای آن قرار گرفته اند متصل می شوند. و در مقابل باد به راحتی بلند می شوند که باید با ریسمان بست. این چادرها معمولا به شکل شش گوش یا دایره هستند.
نکاتی درباره نگهداری چادر کوهنوردی
1. هرگز چادر را به صورت خیس جمع نکنید و اگر مجبور به این کار شدید در اولین فرصت مناسب آن را از کیسه مخصوص چادر خارج و در هوای آزاد خشک کنید.
2. برای بیش تر شدن دوام کف چادر بهتر است قبل از نصب آن، در زیر چادر زیرانداز قرار دهید تا از برخورد مستقیم آن با سطح زمین جلوگیری شود.
3. بندهای چادر را تا حد لازم بکشید و سفت کنید، چرا که فشار بیش از حد موجب پاره شدن بند یا بدنه چادر می شود.
4. برای باز و بسته کردن زیپ های چادر از دو دست استفاده کنید و به صورت صاف و بدون زاویه آن ها را باز کنید و ببندید.
5. تیرک ها و میخ ها را همیشه در کیسه مخصوص آن ها حمل کنید و از پخش کردن آن ها در موقع نصب و یا جمع آوری چادر خودداری کنید تا در زیر پا کج و شکسته نشوند و ضمنا از گم شدن آن ها جلوگیری شود.
6. بعد از جمع آوری میخ ها و تیرک ها آن ها را بشمارید و از کامل بودن آن ها در قبل و بعد از برنامه مطمئن شوید.
7. از قرار دادن چادر در کنار مواد نفتی و شیمیایی و شستن آن با این مواد جدا خودداری کنید.
8. هر گونه پارگی کوچک و آسیب جزیی را قبل از زیادتر شدن آن ترمیم کنید.
برای راهنمای خرید چادر کوهنوردی و مسافرتی به مطلب “راهنمای خرید چادر، کیسه خواب و کفش برای طبیعت گردی” مراجعه کنید.
