آمادگی بدنی کافی، نخستین شرط لازم برای صعود به قله کوه دماوند است. صعود به قله دماوند از جبهۀ جنوبی، برای افرادی که به طور منظم به کوهپیمایی می پردازند و دارای آمادگی جسمانی کافی هستند، صعود مشکلی نیست. البته فوران گاز گوگرد در نزدیکی قله، ممکن است مرحله آخر صعود از جبهه جنوبی را کمی با زحمت بیشتر همراه کند.
چه ماه هایی از سال صعود کنیم؟
آب و هوای کوه دماوند در دو ماه فروردین و اردیبهشت زمستانی، بسیار ناپایدار و همراه با توفان های شدید است و برنامه های صعود را مختل کرده و احتمال بروز حوادث مختلف بالا می رود. بهترین زمان برای صعود به قله دماوند ماه های تیر و مرداد است. هر چه از مرداد ماه به سمت شهریور می رویم، این منطقه خشک تر شده و با تغییرات ناگهانی آب و هوایی روبرو می شویم.
چه روزهایی از هفته صعود کنیم؟
این نکته بیشتر در جبهه جنوبی کوه دماوند اهمیت دارد؛ چرا که جبهه جنوبی آسان ترین مسیر صعود به کوه دماوند است و حضور بی شمار کوهنوردان در یال جنوبی، شلوغی بیش از حد و سر و صدای زیادی به همراه داشته و ضمن ایجاد مشکلات دیگر، مانع استراحت و صعود آسان می شود. این مساله در روزهای آخر هفته کاملا قابل مشاهده است. بنابراین توصیه می شود برنامه های صعود از این جبهه، در روزهای اول هفته انجام شود.
در بارگاه سوم به جز دو پناهگاه موجود، فضاهایی مسطح و مناسب برای برپا کردن چادر نیز ایجاد شده است. با این حال به دلیل حضور کوهنوردان از تمامی نقاط ایران در روزهای آخر هفته، ممکن است کمبود جا برای برپا کردن چادر در این فضاها نیز وجود داشته باشد.
چه ساعتی از روز صعود کنیم؟
بیشتر کوهنوردان بر این باورند که به دلیل گرمای روز و تابش آفتاب بر روی سنگ های گوگردی و متصاعد شدن بوی گوگرد، صعود بهتر است در تاریکی شب انجام شود. به نظر می رسد تابش آفتاب تاثیر چندانی در این خصوص نداشته باشد و ارزش استراحت در طول شب و صعود به قله با انرژی بیشتر در صبح زود، از اولویت بیشتری برخوردار باشد.
آشنا بودن به منطقه و مسیر صعود
اگر نخستین بار است که وارد این منطقه می شوید، بهتر است با افرادی صعود کنید که با منطقه آشنا هستند. اگر چه در طول صعود، مسیر پاکوپ وجود دارد ولی وجود سنگ های ریزشی در مسیر، تغییرات ناگهانی آب و هوا و … ممکن است مشکلاتی را در طول صعود ایجاد کند. ساده ترین مسیر صعود به قله دماوند، از مسیر جنوبی است که امکانات بهتری نیز در رینه و پلور برای کوهنوردان فراهم شده است.
برنامه غذایی
بهترین غذاها برای کوهنوردی غذاهای کم حجم و پر انرژی است تا ضمن کمتر شدن وزن وسایلی که باید حمل شوند، فضای معده بیش از حد انباشته نشده و تنفس و صعود را با مشکل مواجه نکند. همچنین از مواد غذایی باید استفاده شود که فاسد نشوند، به ویژه در فصل های گرمتر سال.
اصلی ترین قسمت هر وعده از غذا، می توانند این موارد باشند: عسل، مربا، خرما.
همراهان
در صعودهای گروهی چند نکته را باید متذکر شد:
– بهتر است دست کم یک نفر از اعضای گروه، قبلا به قله دماوند صعود کرده باشد.
– در مرحله آخر صعود، یعنی از آخرین پناهگاه تا قله، اگر همراهانی در میان گروه وجود دارند که نسبت به توانایی صعود آن ها اطمینان کاملی وجود ندارد، بهتر است از صعود نهایی خودداری نمایند تا برنامه دیگر افراد گروه مختل نشود؛ یا این که پیش از صعود، فردی از میان گروه برای بازگشت و همراهی با فرد یا افراد از صعود بازمانده، داوطلب شود.
حمل کوله پشتی و وسایل
بهتر است از حمل وسایل سنگین، اضافی و دست و پا گیر خودداری کنید. برای حمل بار تا آخرین پناهگاه می توانید از چهارپایان استفاده کرده تا انرژی بیشتری برای صعود نهایی داشته و خستگی کمتری ایجاد شود. در مرحله آخر صعود نیز با برداشن وسایل ضروری و قرار دادن آن ها در کوله پشتی کوچک تر، به سمت قله حرکت کنید.
مشکل هم هوایی یا تطابق با ارتفاع
هم هوایی، فرایند تدریجی تطبیق بدن با کمبود اکسیژن هوا در مکان های مرتفع است. این تغییرات سبب آسان شدن تحویل اکسیژن بیشتر به سلول ها و همین طور موجب کارایی استفاده از اکسیژن می شود. تفاوت های فردی قابل ملاحظه ای در توانایی افراد برای تطابق با ارتفاع وجود دارد. بعضی اشخاص به سرعت با ارتفاع تطابق می یابند در حالی که برخی دیگر دچار کوه گرفتگی حاد شده و نیازمند دوره های زمانی طولانی تری برای تطابق کامل با ارتفاع هستند.
مهم ترین آثاری و نشانه هایی که تا زمان تطابق کامل با هوای موجود بروز می یابند سردرد، تهوع و سرگیجه هستند. برای رفع عوارض هم هوایی و آمادگی بیشتر برای صعود نهایی، با انجام یک صعود به ارتفاع 4500 متری و بازگشت به پناهگاه، به خوبی می توان با این مشکل روبرو شد.
